Irak’ta geçen ekim ayında yapılan genel parlamento seçimlerinden bu yana, ülke siyasetindeki siyasi krize çare bulunamadı. Boğucu siyasi kriz 10 yılı aşkın süredir devam ediyor. İktidar çerçevesi dışında faaliyet gösteren Iraklı bağımsız sosyal ve siyasi aktörlerin çoğu, ‘iktidar için savaşan güçlü siyasi partilerin ve güçlerin özellikle siyasi alan olmak üzere çoğu alanda çöküş durumunu çözemediği’ görüşünü sağlamlaştırdı.
Bir yanda Sadr Hareketi’nin temsil ettiği rakip güçler ile diğer yanda Şii Koordinasyon Çerçevesi güçleri arasındaki son kriz, iki tarafı geçen hafta Bağdat ve diğer illerde çatışmalara ve güvenlik kaosuna sürükledi. Kriz, her iki taraftan da onlarca kişinin ölmesine ve yaralanmasına yol açarken Sadr daha sonra yandaşlarına başkanlık binalarının çoğunu işgal ettikleri Yeşil Bölge’den geri çekilmelerini emretti.
Mevcut karmaşık ve tehlikeli koşullar ortasında bugünlerde birçok sosyal ve siyasi aktör, ülkeyi etkisi altına alan derin, çok yönlü krize karşı bir çözüm ve çıkış yolu bulmaya çalışıyor. Bu çerçevede atılan adımlar arasında altı parti ve siyasi güç, 6 Eylül’de ‘Irak Pozisyon İttifakı’nın kurulduğunu duyurdu.
Yeni altı partili ittifaka bağlı hareketler ve partiler ‘Yeter’ Hareketi, Irak Ümmet Partisi, ‘Vasigun’ Partisi, Birleşik Irak Demokratik Konseyi, Faili Cephesi, Ulusal Anlayış Hareketi. İttifak, düzenlediği basın toplantısında ‘bütün gücüyle devleti yeniden inşa etmeye ve egemen güçler ve mevcut silahlar tarafından dayatılan başarısızlık ve yolsuzluk denkleminden uzak yeni bir rasyonel yönetim denklemi kurmaya çalıştıklarını’ bildirdi. Yeni ittifak, “Bugün boyun eğmeyen bir Irak projesine başlıyoruz’ açıklamasında bulundu.
İttifak, geriye kalan bağımsız ulusal güçleri ‘saflarını düzenlemeye, konumlarını koordine etmeye ve geleneksel güçlerin kaldırılmasına’ karşı cephelerini oluşturmaya çağırdı.
İttifak, Irak Ümmet Partisi’nin başkanı olan eski Milletvekili Misal el-Alusi ve Yeter Hareketi’nin başkanı olan eski Milletvekili Rahim ed-Daraci de dahil, bağımsızların ve eski milletvekillerinin bir karışımından oluşuyor.
Gözlemciler, “Yeni ittifakın çoğu gücünün parlamenter temsil eksikliği, geleneksel iktidar güçleriyle mücadeleleri çerçevesinde onların lehine güçlü bir noktayı temsil edebilir” değerlendirmesinde bulundu.
Yeni ittifak, mevcut krizle ilgili olarak ‘mevcut dönemi geçiş dönemi olarak kabul etmek, süresini bir yıldan fazla olmamak üzere sınırlamak ve çatışma taraflarından uzak şekilde yeni mini bir ulusal yeterlilikler hükümetinin oluşturulması da dahil olmak üzere, krizi çözmek için birkaç maddeden oluşan bir yol haritası sundu.
Sunulan yol haritası, Federal Mahkeme’yi ‘olumlu ve yapıcı bir rol oynamaya, 8 Eylül’den itibaren önüne koyulan dava üzerinde karar vermeye ve anayasanın 64’üncü maddesi uyarınca Temsilciler Meclisi’ne’ parlamentoyu feshetmeye çağıran bir meclis kararı’ çıkarmaya çağırıyor.
Federal Mahkeme’nin Sadr Hareketi’nin önüne getirdiği ve parlamentonun feshiyle ilgili davada önümüzdeki günlerde bir karar vermesi bekleniyor.
Yeni ittifakın dikkat çektiği noktalar arasında, ‘önceki ulusal ittifakların şartlarını karşılamak için seçim kanununun değiştirilmesi, sonuçların açıklanmasından hemen sonra kazanan bloğun tanınması, milletvekillerinin bloklar arasındaki transferlerinin engellenmesi, eşit fırsatların sağlanması ve seçim bölgelerinin geniş uluslararası denetim altında yeniden yapılandırılması var. Ayrıca seçim hükümeti harcamaları açısından bir sınır belirlenmesi de vurgulanıyor.
Yeni altı partili ittifak, barodan ve sivil toplum kuruluşlarından uzman hukukçular ve anayasa yargıçlarından oluşan bir ekibin oluşturulması, anayasanın değiştirilmesi görevini üstlenmesi ve sonuçların genel halk referandumuna sunulması talebine ek olarak, silahlı partilerin yaklaşan seçimlere katılmasının yasaklanması gerektiğinin de altını çiziyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
