Zubeyr’deki yerel makamlar, ilçenin Basra’dan idari açıdan bağımsız bir il olması için ısrar ediyor. İlçe Meclisi birkaç gün önce düzenlenen olağanüstü oturumda bu talebi dile getiren bir açıklama yayınladı. Ardından ilçedeki kanaat önderlerinin katılımıyla düzenlenen konferansta siyasilere bu talebi kabul etmeleri çağrısı yapılarak, bakanlar kurulunun talebin gereğini yerine getirmesi istendi.
Zubeyr Kaymakamı Abbas Mahir es-Saidi Independent Arabia’ya yaptığı açıklamada, “Zubeyr’in il yapılması yönündeki talepler, önceki yıllarda dile getirilen taleplerin devamıdır. Zubeyr’de 800 binin üzerindeki nüfusa temel hizmetleri sağlayabilmek için bütçenin tahsis edilmesi ve idari yetkilerin tanınması gerekiyor. Zubeyr il olduğunda geniş bir bütçeye ve yetkilere kavuşacak” dedi.
Saidi ayrıca, bu talebe karşı itiraz eden Basra'daki yerel idarenin aksine Bağdat merkezi hükümetin daha güzel bir tutum sergilemesini beklediğini kaydetti.
İtirazların gerekçeleri
Basra’daki yerel yönetim, “Kuveyt ile Basra’yı birbirine yaklaştıran alanın azalacağı ve kentte politik ve ekonomik durumu zayıflatacağı” gerekçesiyle elindeki yasama ve yürütme yetkilerini kullanarak bu talebi reddetti. Bu talebe en çok muhalefet eden kesimler, Basra’da özerk bölgesel yönetimin ilan edilmesini savunan çevreler. Söz konusu çevreler, Zubeyr’in il statüsüne yükselme talebinin gerçekleşmesinin Basra’da özerk bölgesel yönetim planının suya düşmesi anlamına geldiğine inanıyorlar.
Basra İl Meclis Üyesi Kerim Şevvak el-Maliki açıklamasında şunları kaydetti:
Zubeyr’in il yapılması, kurulması yolunda büyük bir mesafe kaydettiğimiz Basra özerk bölgesel yönetim projesi ile kesişiyor. Siyasi çevrelerin Zubeyr’in il yapılması talebine destek vererek Basra özerk bölgesel yönetimine karşı çıkmalarından endişe ediyoruz. Zubeyr, proje hayata geçtikten sonra il olabilir. Bölgesel yönetim bir veya birden fazla ilden oluşabilir.
Maliki, il olma talebinin sadece Zubeyr ile sınırlı olmadığını, bunun yanı sıra Basra’ya bağlı Karine ilçesinin de Zubeyr’deki gelişmelere bağlı olarak il statüsüne yükselme çağrısı yaptığını belirtti. Maliki, “Basra, bölünmeyi ve parçalanmayı kabul etmeyecek” diye konuştu.
Stratejik önemi
Zubeyr ilçesinin yerel idari sınırları, Irak-Kuveyt sınırları içerisinde yer alıyor. İlçenin güney ve kuzey bölgelerinde Hur Zubeyr ile Ummu Kasr limanları yer alıyor. Bunun yanı sıra Rumeyle ve Zubeyr petrol sahası, petrokimya fabrikası, demir çelik fabrikası ve kimyasal gübre fabrikası ilçedeki önemli petrol ve sanayi kuruluşları arasında yer alıyor. Ayrıca ilçede yıllık 350 bin tona yakın domates hasadı yapılıyor.
Ancak ilçenin ekonomik açıdan sahip olduğu geniş imkânların bölge halkının yaşamına yansıdığı söylenemez. Bölge sakinlerinin çoğu işsizlik ve kamu hizmetlerindeki yetersizlikten mustarip. İlçeden çevre illere doğru sürekli artan göçler de bölgede güvenlik ekonomik ve altyapı hizmetlerinde sorunlara neden oluyor. Tüm bu şartların ortasında Zubeyr’in il olma talebini destekleyenler, bunun gerçekleşmesi halinde ilçedeki koşulların nispeten iyileşeceği kanaatinde.
İlçenin zengin tarihi
Ekonomik öneminden ziyade ilçenin İslam tarihi açısından önemli bir konuma sahip olduğu söylenebilir. Zubeyr’in bugünkü sınırları, milattan sonra 635'te İslami fetihlerle birlikte Atabe bin Gazvan’ın temellerini attığı eski Basra’nın sınırları içerisinde kalıyor. Irak’ta inşa edilen ilk cami olan İmam Ali İbn Talib Camii de yine bu sınırlar üzerinde yer alıyor. Ayrıca ilçenin adını aldığı Zubeyr bin Avvam gibi daha birçok sahabe, tabiin, alim ve fakihin türbesi bu bölgede bulunuyor.
İlçe olmadan önceki dönemde Zubeyr kasabası, 1921 yılına kadar Körfez’deki rejimlere çok benzeyen bir yönetim sistemi olan emirlikti. Bunu takip eden onlarca yıl içerisinde Necid Arapları bölgeye gelerek yerleşti. Suudi Arabistan Kralı Suud bin Abdulaziz 1953 yılında, veliaht olduğu dönemde, Zubeyr kasabasını ziyaret etmiş ve buranın sakinleri tarafından büyük bir ilgiyle karşılanmıştı. 1957’de kral olduktan sonra da Zubeyr’i bir kez daha ziyaret etmişti.
Zubeyr’in bugünkü sakinleri Basra, Zikar, Müsenna ve Misan gibi çeşitli bölgelerden gelen ailelerden oluşuyor. İlçede farklı mezheplere mensup insanların bir arada barış içinde yaşaması nedeniyle Zubeyr’in halk arasındaki diğer adı “vahdet ilçesi” olarak biliniyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independentarabia.com/node/40056
Şarku'l Avsat'tan Independent Türkçe için çeviren: Halil Erdoğan
