İdlib, Libya ve Karabağ'daki çatışmalarda etkili olmuşlardı… Türk yapımı SİHA'ların Ukrayna'da Rus ordusuna karşı şansı var mı?

Ukrayna'ya satılan Türk yapımı Bayraktar SİHA'lar bu sefer ciddi bir hava gücüne ve savunmasına sahip olan Rus ordusuna karşı kullanılıyor. SİHA'ların Suriye, Libya ve Karabağ'daki başarılarını sürdürüp sürdüremeyeceklerini uzmanlar yorumladı

Ukrayna Ordusu'da çatışmalarda Bayraktar SİHA'ları kullanıyor / Fotoğraf: AA

Rus ordusunun dün sabah saatlerinde Ukrayna üzerine başlattığı saldırının ardından birçok noktada çatışma sürüyor.

Çatışmalar sırasında Türkiye'de üretilen TB2 Bayraktar SİHA yani silahlı insansız hava araçlarına dair gelişmeler de kamuoyunda ilgiyle takip edildi.

Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeriy Zalujnıy, 11 Eylül 2021'de Report haber ajansına yaptığı açıklamada silahlı kuvvetlerinin elinde 12 adet TB2 SİHA bulunduğunu açıklamış ayrıca 2021-2022 sürecinde 24 adet daha almayı planladıklarını açıklamıştı.

Ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 3 Şubat 2022 Perşembe günü Ukrayna'ya yaptığı ziyarette TB2'lerin Ukrayna'da da üretilmesi konusunda anlaşmalara varılmıştı.

Sonuç olarak Ukrayna'nın elinde Rusya'nın saldırısı başlayana kadar kesin olan en az 12 SİHA var. Alınması planlanan 24 adeti teslim edildiyse de TB2 Bayraktar sayısı 36'ya çıkıyor.

Çatışmaların başlamasıyla TB2 Bayraktar SİHA'lara ait haberlerde peş peşe düşmeye başladı.

bayraktarukrayna1.jpg
Rusya, SİHA'ların bulunduğu üslerin vurulduğunu öne sürdü / Fotoğraf: AA

 

TB2 Bayraktar SİHA'ların kalktığı üslerin vurulduğu öne sürüldü

Önce Rus Interfax ajansından yer alan bilgilerde Türkiye tarafından Ukrayna'ya satılan TB2 Bayraktar SİHA'larının bulunduğu üslerin de vurulduğu iddia edildi.

Ayrıca Rus Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada dünkü çatışmalar sırasında 4 TB2 Bayraktar SİHA'sının vurulduğu öne sürüldü.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı'ndan da yapılan açıklamada ise TB2 Bayraktar SİHA'ları çatışmalarda aktif olarak kullandıkları açıklandı.

Sosyal medyaya düşen Bayraktar SİHA'nın bir Rus tank konvoyunu vurduğu anlara ait olduğu iddia edilen görüntünün 2020'de Suriye çekildiği anlaşıldı.

dronebomba.jpg
Rus tanklarına yönelik SİHA bombardımanına ait denilen görüntünün Suriye'de 2020 yılında çekildiği iddia edildi / Görsel: Twitter

 

SİHA'lar son yıllardaki çatışmalara damgasını vurdular

Ukrayna'daki çatışmalarda gündeme gelen ve Baykar Şirketi tarafından üretilen Bayraktar SİHA'lar ile Türkiye Havacılık ve Uzay Sanayi (TÜSAŞ) tarafından geliştirilen Anka SİHA'lar önce terörle mücadelede ardından Suriye, Libya ve Dağlık Karabağ'daki çatışmalarda hayli etkin bir şekilde kullanıldı.

Suriye, Libya ve Dağlık Karabağ'daki çatışmalarda Pantsir gibi Rus yapımı etkili hava savunma sistemlerini vurmayı başarmaları dünyanın da dikkatini çekti.

Gerek Anka gerekse Bayraktar SİHA'lar birçok ülkeye ihraç edilirken, Bayraktar alan ülkeler kervanına Ukrayna'da katılmıştı.

Son yıllarda çatışma sahalarındaki gidişatı değiştiren etkilerinden dolayı SİHA'ların Ukrayna ve Rusya arasındaki savaştaki rolünün ne olacağı merak ediliyordu.

Çünkü Bayraktar SİHA'lar açısından olaya bakılacak olursa ilk defa ciddi bir hava savunmasına ve hava gücüne sahip olan bir gücün karşısında faaliyetteler.

Bu nedenden dolayı SİHA'ların Ukrayna sahasındaki ne kadar etkili olabileceklerini konunun uzmanlarına sorduk.

erdoğankarakuş.jpeg
Erdoğan Karakuş / Fotoğraf: Twitter

 

"Rusya, ilk olarak kalkacakları pistleri vuracaklarını açıklamıştı"

Hava Korgeneral Erdoğan Karakuş, Rusya'nın, Ukrayna'nın SİHA'ları aldığı süreçte "İşe yaramasınlar diye planımızı yaptık, ilk olarak kalkacağı pistleri vuracağız" dediğini hatırlattı.

"SİHA'ların kendilerini koruyabilecekleri sistemleri yok" diyen Karakuş, "Ne hızlı dönüş yeteneği var ne de hızlılar. Alçaktan uçan ve savunma sistemi olmayan uçakları düşürmek çok kolay. Yine iyi bir radarı olan uçak, SİHA'yı gördüğü gibi vurur" dedi.

"SİHA'lar hava savunması güçlü olana karşı mükemmel bir sistem değil" 

SİHA'ların başarılarının ardından bazı kişilerin bunları büyük savaşlarla mukayese ettiğini hatta "F-35 verilmese ne olur bizim SİHA'larımız var" diyenlerin olduğunu belirten Karakuş, "SİHA'lar teröre ve hava savunması zayıf olana karşı çok mükemmel bir sistem ama olana karşı değil. O yüzden bir F-16 filomuzun yenilenmesini ısrarla söylüyoruz. Yoksa biz de biliriz 'SİHA'lar var, gerek yok' demeyi ama aklı başında olanlar neyin ne olduğunu biliyor. Niye Yunanistan ısrarla F-35 istiyor?" diye konuştu. 

 

orhanköse.jpg
Orhan Köse / Fotoğraf: Independent Türkçe

 

"Rusya'nın hava gücü hesaba katıldığında etkili olması düşünülemez"

Emekli Hava Korgeneral Orhan Köse de Ukrayna'ya verilen SİHA'ların kapasitelerini bilmeden etkinliklerinin ne olacağını söylemenin mümkün olmadığını kaydetti. 

SİHA'ların amacına uygun kullanılması halinde önemli işler yapıp sonuç alabileceği kanaatinde olduğunu dile getiren Köse, "Özellikle kara unsurlarının desteklenmesinde kullanılabilirler. Ancak günümüz uçakları ve Rusya'nın hava gücü hesaba katıldığında bunların etkili olması düşünülemez. Hele hele hava muharebelerinde en azından şu anki şartlarda herhangi bir etkisi mümkün değil" ifadelerini kullandı. 

mithat ışık.jpg
Mithat Işık / Fotoğraf. Twitter

 

"Ukrayna sahası SİHA'lar için gerçek test alanı olacak"

Stratejik Düşünce Enstitüsü Savunma ve Güvenlik Koordinatörü Emekli Albay Mithat Işık da SİHA ve İHA'lar için gerçek test alanının Ukrayna olacağını iddia etti. 

Işık, nedenlerini şöyle açıkladı:

SİHA'ların daha önce aktif kullanıldığı yerlerin tersine şimdi karşısında daha fazla ve katmanlı bir hava savunma ağına sahip olan Rus ordusu var. SİHA'lar asla uçakların yerini alamaz. Bir uçak gibi bir pisti birkaç bombayı aynı anda atıp imha edemez. Ama kalkıp pistteki kontrol kulesinin elektronik aksamını vurabilirse yani nokta atışını yaparsa stratejik amacına göre kullanılmış olur. SİHA'lar terörle mücadelede, hibrit savaşlarda etkili olsa bile konvansiyonel savaşlarda ancak uçaklara tamamlayıcı sistemler olabilir.

"Ukrayna, SİHA’ları iyi kullanabilirse gerçek güçleri anlaşılacak"

Işık, Ukrayna'nın SİHA'ları iyi bir şekilde kullanabilirse gerçek güçlerinin o zaman anlaşılabileceğini de belirterek, "Mesele Ukrayna bunları doğru zamanda doğru yerde kullanabilecek mi?" diye sordu. 

ercançitlioğlu.jpg
Ercan Çitlioğlu / Fotoğraf: Twitter

 

"Geniş alana yayılmış birliklere karşı büyük sonuçlar beklemek doğru olmaz"

Başkent Üniversitesi Stratejik Araştırma Merkezi Danışmanı Ercan Çitlioğlu ise SİHA'ların Rusya-Ukrayna çatışmasında çok etkili olmalarının mümkün olmadığını belirterek, "Daha önce daha dar bir cephe hattında kullanılıyorlardı. Şimdi Ukrayna sınırlarından Kırım'a kadar çok geniş bir alana yayılmış çok sayıda birliğin olduğu bir ortamda SİHA'lardan çok da büyük sonuçlar beklemek doğru olmaz" değerlendirmesinde bulundu. 

"Hava savunma tarafından korunmayan zırhlılara ve piyadeye karşı etkili kullanılır"

Konuyla ilgili görüştüğümüz ama şu an aktif görevde olduğundan adını veremediğimiz bir askeri yetkili de SİHA'ların Ukrayna'da hava savunma sistemleriyle korunmayan Rus zırhlı araçlarına ve piyadelerine karşı etkili bir şekilde kullanılabileceğini belirtti.

bayraktarsihalar.jpg
Savaş uçakları, SİHA'lar için en büyük tehdit / Fotoğraf: AA

 

SİHA’ları bekleyen dört risk

Akseri yetkili devamında SİHA'ları bekleyen riskleri şöyle anlattı:

"En önemli tehdit hava gücünden gelecektir. Muharip uçaklar sahaya inince SİHA'lar için riskli ortam olacaktır.

SİHA'lar için ikinci risk saldırı helikopterleridir. Bu helikopterler de radarları ile SİHA'ları tespit edip tanksavar füzeleri ya da otomatik toplarıyla vurabilirler.

Üçüncü tehdit yerdeki hava savunma füzeleri ve kundağı motorlu hava savunma toplarıdır.

Dördüncü tehdit ise SİHA kullanımını etkileyecek elektronik harp sistemleridir. Bunların menzili 100 kilometre kadar olduğundan Rusların bunları ileri mevzilere doğru taşıması gerekir.

"Ukrayna, Azerbaycan'ın Ermenistan'a karşı kullandığı gibi etkin kullanamayabilir'

Askeri yetkili Ukrayna'nın SİHA'lar konusunda yeterli düzeyde eğitim almış olması halinde en azından zırhlı birliklere karşı bunları etkili kullanabileceğini kaydederek, "Ancak uçaklar devreye girerse etkinlik azalır. Sonuçta Ukrayna, bunları Azerbaycan'ın Ermenistan'a karşı kullandığı gibi Rusya'ya karşı etkin kullanamayacaktır" ifadelerini sözlerine ekledi. 

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU