Bilim insanları Satürn gezegenindeki devasa auroraları açıklayan ve daha önce hiç görülmemiş bir mekanizma keşfetti.

Aurolaları, atmosferi ve manyetosferindeki rüzgarlar tarafından oluştuğu için Satürn'ün Dünya dahil diğer tüm gezegenlerden farklı olduğu ortaya çıktı. Bu bilinen evrende başka hiçbir yerde gerçekleşmeyen bir şey.

Araştırmacılar sistemin Satürn'ün termosferindeki enerjiyle işlediğini düşünüyor. Gezegenin iyonosferindeki rüzgarların hızı saniyede üç kilometreyi bulabiliyor.

Bu rüzgarlar enerjisini Güneş'ten gelen yüklü parçacıklardan veya gezegenin yörüngesindeki bir uydudan püsküren volkanik maddelerden alıyor.

Bu yeni keşif, NASA'nın 2004'te gezegene ulaşan Cassini uzay aracınının gündeme getirdiği soruyu cevaplıyor: Satürn'de bir günün ne kadar sürdüğünü ölçmek niye bu kadar zor?

Cassini atmosferden gelen emisyon "titreşimlerini" izlemiş ve gezegenin toplam dönüş hızını kullanarak bu soruyu cevaplamaya çalışmıştı fakat gezegenin hızı 1981'de Voyager 2'nin yaptığı ölçümden bu yana değişmiş görünüyordu. Sonunda yeni bir yöntem kullanılarak dönüş hızının 10 saat 33 dakika 38 saniye olduğu belirlendi.

Birleşik Krallık'taki Leicester'dan araştırmacı Nahid Chowdhury, yaptığı açıklamada "Satürn'ün iç dönüş hızı sabit olmalı fakat araştırmacılar onlarca yıldır gezegene dair sayısız periyodik özelliğin, yani başka gezegenlerde iç dönüş hızını anlamak için kullandığımız radyo emisyonu gibi ölçümlerin ta kendisinin zaman içinde değişme eğilimi gösterdiğini ortaya koymuştu. Dahası kuzey ve güney yarımkürede birbirinden bağımsız periyodik özelliklerin de olduğu ve bunların gezegende bir mevsim boyunca değiştiği görülüyor" dedi.

Gezegenlerin iç kısımlarının fiziğine ilişkin anlayışımız bize gezegenin gerçek dönüş hızının bu kadar çabuk değişemeyeceğini söylüyor, dolayısıyla Satürn'de benzersiz ve tuhaf bir şeyler yaşanıyor olmalı... Bu çalışma, gezegenin atmosferinin üst katmanında yer alan ve hem gezegene dair gözlemlenen periyodik özellikleri hem de auroraları oluşturmaya devam eden temel etkenin ilk tespitini temsil ediyor.

Bilim insanları uzun zamandır bu ışıkların temel nedenini tartışıyordu. Hipotezler arasında ışıklara Enceladus adlı volkanik uydunun ya da Titan uydusunun kalın atmosferiyle etkileşimlerin neden olabileceği vardı.

Cassini Bilim Ekibi'nden çalışmanın ortak yazarı Dr. Kevin Baines, "Çalışmamız radyo titreşimlerindeki gizemli değişkenliğin nedenini kesin şekilde belirleyerek, Satürn'ün toplam dönüş hızına ve gezegende bir günün ne kadar sürdüğüne dair kafa karışıklığını büyük ölçüde gideriyor" dedi.

Araştırma Geophysical Research Letters adlı bilimsel dergide yayımlandı.

* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/space

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral