"Gizli Omicron" diye anılan BA.2'ye dair bilinenler

BA.2'nin gündem olmasının nedeni bu alt varyanttan kaynaklanan vaka sayısının özellikle Avrupa ülkelerinde epey artması

Omicron varyantı Kasım 2021'de Güney Afrika ve Botsvana'da tespit edilmişti (Pixabay)

Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Kurumu, Sars-Cov-2’nin Omicron varyantının BA.2 adlı alt türünü "inceleme altına" aldıklarını açıkladı.

Kurumun açıklamasının ardından, "sessiz Omicron" diye de anılan alt varyant, dünya gündemini meşgul etmeye başladı. Medyada BA.2 çoğunlukla "Omicron’un yeni alt varyantı" diye nitelenirken, virüse dair soru işaretleri de giderek artıyor.

BA.2 yeni keşfedilmedi

Öte yandan uzmanlar BA.2’nin aslında yeni keşfedilmediğini vurguluyor. Buna göre söz konusu alt varyant (substrain) aslında bir bütün olarak Omicron varyantı kadar eski. Alt tür, ilk kez kasım sonunda Güney Afrika’da tespit edilmişti.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), B.1.1.529 diye de anılan Omicron'un üç ana alt türü olduğunu söylüyor: BA.1, BA.2 ve BA.3.

DSÖ, 23 Aralık itibarıyla incelenen vakaların yüzde 99'undan fazlasının BA.1’i taşıdığını bildirmişti. 

İlk uyarı Danimarka’dan geldi

BA.2’nin şimdi gündem olmasının nedeni ise bundan kaynaklanan vaka sayısının Avrupa ülkelerinde artması. Birleşik Krallık ve Danimarka gibi ülkelerde tespit edilen vakalar, BA.2'nin BA.1'i geride bırakabileceğine işaret ediyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Danimarkalı yetkililerden geçen hafta gelen açıklamada, BA.2’nin ülkedeki vakaların şu anda neredeyse yarısını oluşturduğu ve baskın olan BA.1'in yerini hızla aldığı ifade edildi.

Açıklamaya göre ülkede aralık ayının sonunda vakaların yüzde 20’sini teşkil eden BA.2, ocak ayının ortasında enfeksiyonların yüzde 45’inden sorumlu hale geldi.

Aynı dönemde, ülkedeki vaka sayıları da yüksek seviyelere ulaştı. Geçen hafta günde 30 bin vakanın kaydedildiği ülke pandemide şimdiye kadarki en yüksek zirvesini yaşıyor.

BA.2 Avrupa’da yükselişte

Danimarkalı yetkililer ayrıca, BA.2’nin İngiltere, Norveç ve İsveç’te de hızla yayıldığını duyurdu.

Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Kurumu’ndan cuma günü gelen açıklamada ise şu ana kadar BA.2 kaynaklı yalnızca 426 vaka görüldüğü belirtildi. Bu nispeten az bir sayı olsa da yetkililer, alt varyantı inceleme altına almaya karar verdi.

Bu arada Fransa ve Hindistan’daki bilim insanları da BA.2 varyantının hızla yayıldığı ve diğer Omicron türlerini geride bırakabileceğine dair uyarıyor.

Norveçli yetkililer de BA.2’nin ülkede "hızla arttığını" belirtiyor. 4 Ocak'ta sadece 7 vakada tespit edilen alt suş, 19 Ocak'ta 611 kişide görüldü.

BA.2 baskın çıkarsa ne olacak?

Danimarka hükümetine bağlı bulaşıcı hastalık araştırma merkezi Statens Serum Enstitüsü görevlileri perşembe günü alt varyantla ilgili bir açıklama yayımladı.

Açıklamada, "İlk analizlere göre, BA.2 kaynaklı hastaneye yatışlarda BA.1'e kıyasla hiçbir farklılık görülmedi" dendi.

Aşıların BA.2 enfeksiyonuyla ilişkili ciddi hastalıklara karşı da koruması bekleniyor.

Bu arada Danimarka, vakalardaki son artışa rağmen, yoğun bakıma ihtiyaç duyan Kovid hastalarının sayısı azaldığı için kısıtlamaları gevşetiyor. Ülkede yürütülen bir araştırmada Omicron’la enfekte olan kişilerin hastaneye başvurma ihtimalinin Delta vakalarına kıyasla yüzde 36 oranında azaldığı tespit edildi.

28 farklı mutasyon içeriyor

Araştırmacılar, BA.2’nin 28 benzersiz mutasyonu barındırdığını düşünüyor.

Statens Serum Enstitüsü yetkilileri, "Bu tür farklılıklar, örneğin bulaşıcılık, aşı etkinliği veya hastalığın ciddiyetiyle ilgili farklı özelliklere yol açabilir" açıklamasında bulundu.

Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Kurumu’nda görev alan Dr. Meera Chand ise BA.2'nin BA.1'den daha ciddi hastalığa neden olup olmadığını belirlemek için yeterli kanıt olmadığını söyledi.

Öte yandan, Imperial College of London'dan virolog Tom Peacock, "Birden fazla ülkedeki tutarlı artış, BA.2'nin bir dereceye kadar daha bulaşıcı olabileceğinin kanıtıdır" ifadelerini kullandı.

Bilim insanları, bu alt türü ilk keşfettiklerinde onu takip etmenin daha zor olacağını düşünmüştü. Zira BA.1, PCR testlerine daha kolay yakalanan bir mutasyona sahipti.

BA.2’ninse aynı mutasyona sahip olmadığı belirtiliyor. Bu da alt varyantın "gizli Omicron" diye anılmasına sebep oluyor.

 

Independent Türkçe, Fortune, Newsweek, Down to Earth

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU