Sinop Nükleer Santral projesi durdu mu? Erdoğan: Arzu edilen noktada değiliz

Cumhurbaşkanı Erdoğan, G20 için Japonya'ya hareketinden önce Japon gazetesine yaptığı açıklamada "Sinop'taki nükleer santral projesi durdu mu?" sorusuna yanıt verdi

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, G20 liderler zirvesine katılmak için Japonya'ya gidişinden önce Japonya’nın önde gelen gazetelerinden Nikkei’nin sorularını yanıtladı. Sorulardan biri, Sinop Nükleer Santral projesinin başlangıçtaki maliyet tahminlerinin ikiye katlanması üzerine durdurulmasıyla ilgiliydi. Erdoğan şu yanıtı verdi:

Sinop nükleer enerji santrali projesinde arzu edilen noktada değiliz. Japon tarafınca hazırlanan fizibilite çalışması raporu ve maliyet analizi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız ve diğer ilgili kurumlarımız tarafından detaylı olarak incelenmiştir. Hem maliyet hem de proje takvimi açısından ilk anlaşmamız ile uyumlu olmayan bir tabloyla karşılaştık. Sinop nükleer santralinin istediğimiz gibi ilerlememesi elbette üzücü. Ancak Japonya ile enerji alanındaki iş birliğimizi sadece nükleer enerjiyle sınırlandırmıyoruz.

Gazeteci Murat Yetkin kişisel blogunda Erdoğan'ın bu yanıtını değerlendirdi. 

Erdoğan’ın bu sözlerinin, G20 zirvesinin ev sahibi Japonya Başbakanı Shinzo Abe ile Ekonomik Ortaklık Anlaşması üzerinde konuşması öncesinde Japon şirketleri ile Sinop nükleer enerji santrali projesinin artık “ilerlemediğine” dair ilk üst düzey açıklama olduğunu yazan Yetkin, "Japon tarafından bir süredir, proje üzerinde çalışmayı bıraktıklarına ve topun artık Türk tarafında olduğuna dair açıklamalar geliyordu" dedi.

2013 Mayıs ayında dönemin Başbakanı Tayyip Erdoğan ile Japonya Başbakanı Abe arasında anlaşması imzalanan 22 milyar dolarlık projeye göre, 2017'de inşaatın başlaması gerekiyordu.

Ancak o tarihten bu yana fizibilite çalışmaları bile başlamadı. Murat Yetkin bunun nedenlerini yazdı:

Fransız Areva’nın bağlı olduğu Engie konsorsiyumu, 2016’dan itibaren “maliyetlerin arttığı” uyarısında bulundu. Bunun başlıca nedeni olarak ise Türk lirasının ABD doları ve Avro karşısındaki hızlı değer kaybı gösteriliyordu. TMMOB’a göre, içeriği gizli tutulan anlaşmada, Sinop’ta üretilecek elektriğin dünya ortalamasının üzerinde ve ABD doları cinsinden olması öngörülüyordu. Oysa Japon ortaklığı ve Elektrik Üretim AŞ (EÜAŞ), devletin alım garantisi verdiği 20 yıl boyunca tahsilatı tüketiciden Türk lirası üzerine yapacaktı. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası, ayrıca Fransız ATMEA tipi reaktörlerin daha önce hiç kullanılmadığına, ilk defa Sinop’ta deneneceğine dikkat çekiyordu. 2018’de Japon MHI ortaklığı, temel olarak Türk lirasındaki değer kaybı nedeniyle maliyetin, başlangıçta öngörülen 22 milyar doların iki katına, 44 milyar dolara çıktığını açıkladı ve dosyayı bir de Enerji Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının incelemesi üzerine Ankara’ya devretti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sözlerinden, Ankara’daki incelemeler sonucunda, Japon-Fransız ortaklığıyla Sinop’ta nükleer santral yapımı projesinin fiilen durdurulduğu anlaşılıyor. Japon gazetesi Nikkei’nin Türkiye ekonomisindeki küçülmeyi sorması üzerine, Erdoğan’ın 23 Haziran İstanbul seçimini de kast ederek, seçim süreciyle birlikte siyasi belirsizliklerin son bulduğunu, Türkiye’nin yapısal reformlarla 2020’den itibaren normal seyrine döneceğini ve bu çerçevede kamu maliyesi ile makroekonomik görünümün yeniden belirleneceğini söylediği bildiriliyor. Japonya seyahatinde Erdoğan’a eşlik eden Hazine ve Maliye Bakanı damadı Berat Albayrak, 8-9 Haziran tarihlerinde yapılan G20 Hazine ve Maliye Bakanları Zirve toplantısına katılmamış, bakanlık yetkilileri Albayrak’ın Erdoğan’ın heyeti içinde Japonya’da olacağını söylemişti. 
Bir son not: Erdoğan, 2013’teki anlaşmanın imzalanması sırasında, bu anlaşma karşılığında Japonya Başbakanı Abe’den Tokyo’nun 2020’de Olimpiyat Oyunları adaylığından İstanbul lehine çekilmesini istediğini söyleyerek, başvurunun resmen şehir tarafından yapıldığına işaretle, “Herhalde Tokyo Valisine talimat verecektir” demişti. O talimat muhtemelen hiç gitmedi ki, Erdoğan-Abe görüşmesinden 3 ay kadar sonra, 2013’te yapılan seçimde İstanbul kaybetmiş, 2020 Olimpiyat Oyunlarının Tokyo’da yapılması kararlaştırılmıştı.

 

Independent Türkçe

DAHA FAZLA HABER OKU