Boşanma oranlarının artmasından internet mi sorumlu?

Bir araştırmanın internette tanışan kişilerin evliliğin ilk yıllarında boşanma ihtimalinin 6 kat daha fazla olduğunu bulmasının ardından Saman Javed, çiftlere tanışma biçimlerinin bugünkü ilişkilerini nasıl etkilediğini sordu

İnternette tanışan kişilerin evliliğin ilk yıllarında boşanma ihtimali 6 kat daha fazla (Unsplash)

34 yaşındaki Matt Ford ve 32 yaşındaki Julianne Ponan, 2005'te bölgelerindeki Waitrose süpermarketinde çalışmaya başladığında ikisi de genç yaştaydı. Surrey'deki komşu mahallelerden geliyorlardı, aynı buz pateni pistlerinde, kütüphanelerde ve dükkanlarda büyüdüler. Bugün 11 yıldan uzun süredir birlikteler.

İşyerinde arkadaş olduktan sonra farklı şehirlerde üniversite okusalar da konuşmaya devam ettiler ve nihayetinde 2010'da ilk buluşmalarına çıktılar. Artık onlar, çiftlerin işyerinde tanışan yüzde 24'lük kesiminin bir parçası. Bu, eş bulmanın en popüler üçüncü yolu. Bugünün evli yetişkinlerinin yüzde 28'i ya aileleri ve arkadaşları ya da bir çevrimiçi arkadaşlık uygulaması aracılığıyla tanıştı. Bu iki yol birinciliği paylaşıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu rakamlar, Birleşik Krallık merkezli Evlilik Vakfı'nın geçen ay 30 yaş ve üzeri 2 bin evli yetişkinle yaptığı araştırmada yayımlandı. Araştırma, internette tanışanların evliliğin ilk üç yılında boşanma olasılığının, aile ve arkadaşlar aracılığıyla tanışanlara göre 6 kat daha fazla olduğunu ortaya çıkardı.

O günlerde Evlilik Vakfı, bulgularının, sosyal çevreleri paylaşmanın evlilik hayatının ilk yıllarında çiftlere destek olmada oynadığı rolün önemine işaret ettiğini açıklamıştı. Araştırmayı yöneten Harry Benson, "Araştırmamız arkadaşları, aileleri ya da komşuları aracılığıyla tanışanlara kıyasla [internette] tanışan çiftlerin, karşılaştıkları tüm zorluklarla başa çıkacak sosyal sermayeden veya etraflarındaki yakın destek ağlarından yoksun olabileceğini gösteriyor" dedi.

Vakıf yazdığı raporda internette tanışan çiftlerin boşanma ihtimalinin daha yüksek olmasının sebeplerinden birinin "görece yabancıyken evlenme ihtimali" ve çiftin birbirlerinin ailesi ve arkadaşlarıyla "yıllar içinde iyi kurulmuş bir bağdan ziyade sıfırdan" bağ kurma zorunluluğu olabileceğini öngördü.

Ford ve Ponan sadece bir aydır evli olsalar da Waitrose'daki günlerine kadar uzanan geçmişleri sayesinde birbirlerinin sosyal çevrelerini gayet iyi anlayabiliyordu; buradayken aynı arkadaş grubundaydılar ve mağazada sık sık birbirlerinin ebeveynlerini görüyorlardı. Ponan bu bağın çiftin karşılaştığı zorluklar sırasında hayati önem taşıdığını söylüyor.
 

Julianne Ponan and Matt Ford on their wedding day (Julianne Ponan).jpg
Julianne Ponan ve Matt Ford çifti düğünlerinde (Julianne Ponan)

 

Bu, ailemle bazı meselelerle ilgili konuşabileceğim anlamına geliyor. Bana iyi tavsiyeler verebiliyorlar çünkü ikimizi de gerçekten iyi tanıyorlar. Bu çok önemli, o daha çok gençken hem iyi hem kötü zamanlarını gördüler. Aynı zamanda önyargılı olmadıkları ve bazen beni durdurup, "Aslında Julianna, kimi zaman epey inatçı olabiliyorsun" diyerek Matt'in bakış açısını görebilecekleri anlamına da geliyor.

Essex Üniversitesi'nde toplumsal kişilik psikoloğu ve ilişki araştırmacısı Veronica Lamarche, iki kişinin tanışma şeklinin ilişkilerinin devamını da etkileyebileceğini söylüyor. Lamarche, "Hepimiz farklı sosyal ortamlarda benliğimizin farklı yanlarını gösteriyoruz, bu nedenle biriyle ilk kez sosyal bir ortamda ya da başkaları aracılığıyla tanıştığınızda, muhtemelen o kişinin sadece o arkadaşlarının yanında nasıl biri olduğunu görüyorsunuz" diyor.

Liverpool Üniversitesi'nden psikoloji profesörü Gayle Brewer, bunun genellikle ortak ilgi alanlarını, ahlaki prensipleri ve bakış açılarını en başından öne çıkararak çiftlerin lehine olabileceğini söylüyor. Brewer, "Biriyle aileniz ve arkadaşlarınız aracılığıyla tanışırsanız, uyumlulukla ilgili unsurlar daha belirgin olacaktır. O kişiye hakkında birçok bilgi edinirsiniz, başkalarıyla nasıl etkileşime girdiğini ve diğerlerine nasıl davrandığını görürsünüz" diyor.

Brewer, öte yandan biriyle çevrimiçi arkadaşlık uygulamasında tanışmakta olumlu bir "soyutlanma" duygusu olduğunu belirtiyor. Brewer, "Böylece karşınızdaki kişinin tutkularına dair konuşabileceğiniz ve onun için önemli şeyleri öğrenebileceğiniz birebir, derin, anlamlı sohbetleri daha fazla yapabilirsiniz" diye açıklıyor ve bu da karşınızdakinin "gerçek benliğini" daha erken bir aşamada anladığınızı düşünmenizi sağlayabilir.

29 yaşındaki Iris Bennett, kocası Adam'la Ocak 2019'da Bumble'da tanışmış. Onunla yüz yüze tanışmadan önce bir hafta boyunca uygulamada konuşmuşlar. İlişkilerinin başına dönüp bakan Bennett, iki ayın sonunda Adam'ın ailesiyle ya da arkadaşlarıyla tanışırken onu çok iyi tanıdığını rahatça söyleyebileceğini anlatıyor.

Araştırmanın internette tanışan çiftlerin "görece yabancıyken" evlenmesiyle ilgili önerisini reddeden Bennett, Adam'ın geçmişteki tüm deneyim ve davranışlarını hesaba dahil edecek bir tanışmaya kıyasla onunla sosyal çevresinden bağımsız bir şekilde tanışmanın, Adam'ın bugün olduğu kişiyi daha iyi anlamasını sağladığını söylüyor.

Bir örnek veren Bennett, "Onunla buluştuğumuzda çok açık ve sakin biriydi. Ama arkadaşları ve ailesi onun hakkında konuşurken geçmişte epey utangaç olduğundan bahsettiler ama bu şimdi benim tanıdığım kişi değil" diyor.

Böyle bir geçmişe sahip değiliz diye birbirimizi daha az tanıdığımızı düşünmüyoruz. Bugün olduğum kişiyi düşünüp şu anda bir mesele hakkında tam olarak ne hissettiğimi Adam'ın size söyleyebileceğini düşünüyorum.

Evlilik Vakfı'nın araştırmasına göre ortak sosyal bağlantılar aracılığıyla tanışan çiftlerin avantajlarından biri, "hayat arkadaşıyla ilgili iyi bir karar vermek için güvenilir bilgilere erişimleri" olması. Nerede tanıştıklarına bakılmaksızın bu bilgiye erişilebileceğini kanıtlayan çiftlerden biri Sana ve Hakim İkram. Ocak 2019'da çevrimiçi arkadaşlık uygulaması Muzmatch'te eşleştikten sonra Sana, ilk buluşmaları için Hakim'i ailesinin evine davet etmiş. Sonraki aylarda Hakim, Sana'nın ailesiyle birlikte sayısız etkinliğe katılmış.

Sana, "Ailemin başından beri müdahil olması ilişkimize ciddiyet ve güvenlik duyguları aşıladı. Hakim'in uyum sağlayabildiğini ve kendi gibi davranabildiğini, ben odada olmasam da kendi başının çaresine bakabileceğini gösterdi" diyor.

İki kişinin sosyal ortamda tanışması birebir sohbet edemeyecekleri anlamına elbette gelmiyor. İnternetten tanışanlar da birbirlerini sosyal çevrelerine davet edebilir. Fakat Lamarche, sosyal dünyaları birleştirmenin "bütün" gibi hissetmenin anahtarı olduğunu söylüyor.

Geçmişte tamamen farklı sosyal çevrelere ait olup arkadaşlığa internetten başlasanız bile çevreleriniz birbirleriyle giderek daha da iç içe geçecek.

Elbette birbiriyle örtüşen sosyal çevrelerle başlamak gibi olmayacak ama zamanla daha yakın ve iç içe hale gelecek.

Evlilik Vakfı'nın araştırması, arkadaşlık uygulamaları aracılığıyla tanışan çiftlerle aile ve arkadaşlar aracılığıyla tanışan çiftler arasındaki boşanma riski farkının, yaklaşık 5 yıl evli kaldıktan sonra eşitlendiğini de ortaya çıkardı. Benson, bu dönüm noktası civarında çiftin "ortak arkadaşlar edinmiş" ve bir "yaşam şekli" geliştirmiş olacağını söylüyor. "Bu noktadan sonra iki kişinin nasıl tanıştığıyla ilgili geçmiş çok daha az önemli hale geliyor" diye ekliyor.
 

Sana (R) and Hakim Ikram (Muzmatch).jpg
Sana (sağda) ve Hakim İkram (Muzmatch)


Uzmanlar, ortak sosyal çevrelerin stresli meselelerle uğraşmada sağlıklı bir ilişkiye sahip çiftlere yardım edebileceğinde hemfikir olsa da Lamarche, artan sosyal sermayenin sağlıksız bir evliliği sonlandırmanın önünde engel teşkil edebileceğini de öne sürüyor. Bunun internette tanışan çiftlerin ilk 5 yılda boşanma oranlarının yüksek olmasını da açıklayabileceğini çünkü bu çiftlerin yollarını ayırma kararı alırken davranış özgürlüklerinin daha geniş olduğunu düşünebileceğini belirtiyor.

Boşanmamak tatmin edici, mutlu ve sağlıklı bir evlilik içinde olmak demek değildir.

İlişkinize müdahil olan ortak bir sosyal çevreniz varsa, bu çevrelerin henüz iç içe geçmekte ve bir araya gelmekte olduğu duruma kıyasla sizi bir arada tutmaya çalışmak için daha yoğun bir baskı olabilir.

Uzmanlar Evlilik Vakfı'nın bulgularının önemini vurguluyor ama çiftlerin nasıl tanıştığının ilişkilerinde kayda değer bir etkisi olup olmadığına dair çok az araştırma var. Bu araştırma, sağlıklı bir evlilik için ortak sosyal sermayenin faydalarına işaret etse de hem yıllar öncesinde hem de daha yakın zamanlarda sosyal medya aracılığıyla tanışan çiftler, bu şekilde tanışmanın ilişkileri üzerinde kalıcı bir etki yaptığına pek de ikna olmuş sayılmaz.



https://www.independent.co.uk/life-style/love-sex

Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU