Yaklaşık 5 bin 300 yıl önce Çin'in doğusunda ortaya çıkan Liangzhu kültürünün gizemli yok oluşu aydınlatıldı. Yeni veriler bu gelişmiş uygarlığın iklim değişikliği nedeniyle dağıldığına işaret ediyor.

Yangtze Nehri Deltası'nda kurulu Liangzhu Şehri, bir zamanlar barajları, rezervleri ve kanalları içeren hidrolik altyapısıyla son derece gelişmiş bir kültürdü. Liangzhu halkı, o dönemde muhtemelen dünyada hiç görülmemiş parlak bir şehir inşa etmişti. 

Şehrin arkeolojik kalıntıları, dönemin sosyal, kültürel ve teknolojik ilerlemelerinin sayısız işaretini barındırıyordu. Bilim insanları bu şehre "Neolitik Çağ’ın Venedik'i" yakıştırmasını yapmıştı.

Ancak bu kültür 4 bin 300 yıl önce gizemli bir şekilde yok olmuş, antik şehir aniden terk edilmişti. Arkeologlar sel felaketlerinden şüphelense de bunun nedenini hiçbir zaman tam olarak anlayamadı.

Yeni araştırmada ise Avusturyalı, ABD’li ve Çinli bilim insanları antik şehrin yakınlarındaki mağaralarda gizemi aydınlatacak kanıtlar buldu. 

Hakemli bilimsel dergi Science Advances'ta yayımlanan bulgular, şehrin yıkılışının yağışlı hava koşullarıyla çakıştığını gösteren jeolojik kanıtları gözler önüne serdi.

Avusturya’daki Innsbruck Üniversitesi'nden jeolog Christoph Spötl, "Korunmuş kalıntılar üzerinde, gelişmiş uygarlığın yıkılışıyla Yangtze Nehri’ndeki taşkınlar arasında olası bir bağlantıya işaret eden ince bir kil tabakası bulundu" diye konuştu.

Spötl ve meslektaşları, Çinli jeolog Haiwei Zhang’ın liderliğinde bu mağaraları araştırdı. Bölgedeki iki sualtı mağarasında uzun zaman önceki iklim koşullarının kimyasal izlerini barındıran mineral oluşumları incelendi ve dikitlerden örnekler alındı.

Örnekler üzerinde yapılan incelemeler, Liangzhu Şehri'nin çöküşünün 4 bin 300 yıl önce başlayan ve yıllarca süren aşırı yağış dönemine denk geldiğini gösterdi.

Liangzhu kültürü kuru ve nispeten istikrarlı çevre koşullarında gelişmişti. Jeolog Spötl, söz konusu uygarlığın kurak bir iklimde hayatta kalabilmek için su kaynaklarını etkin bir şekilde yönettiğini ifade etti. Şehrin gelişkin hidrolik altyapısı buna işaret ediyordu.

Ancak kuraklığın ardından gelen şiddetli yağmurlar insan yerleşimini ve tarım faaliyetlerini engellemişti. Şehirdeki yapılar şiddetli taşkınlara karşı dayanamamıştı.

Spötl, "Yoğun muson yağmurları sonucunda muhtemelen Yangtze ve kolları son derece şiddetli sel baskınlarına sahne oldu" dedi:

Sofistike barajlar ve kanallar bile bu su kütlelerine fazla dayanamadı. Sonunda baskınlar Liangzhu Şehri’ni yok etti ve insanları kaçmaya zorladı.

Independent Türkçe, ScienceAlert, Cosmos Magazine

Derleyen: Çağla Üren