Vergi uzmanı Ozan Bingöl: Farklı adlarla 532 çeşit vergi ve ceza ödüyoruz

"Aldığımız her nefesle, attığımız ve atmadığımız her adımla vergi veya farklı adlarla pek çok ödeme yapıyoruz"

Fotoğraf: AA

Vergi Uzmanı Dr. Ozan Bingöl, ödediğimiz her 100 lira verginin yüzde 18’inin faize gittiğine işaret ederek böyle giderse 2023’te ödeyeceğimiz her 100 lira verginin 20 lirasının faiz olarak bütçeden çıkacağını açıkladı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Enflasyonun, sabit ücretli ve dar gelirli için bir kâbus olduğunu, her dakika fakirleştirdiğini anlatan Bingöl, bu anlamda enflasyonun, temsilsiz ve adaletsiz bir vergi olduğunu söyledi.

Cumhuriyet’ten Şehriban Kıraç’ın sorularını yanıtlarken "2022 yılında, yüksek oranlı yeniden değerleme oranını 25 kuruşluk poşetteki artışla da hissedeceğiz" diyen Dr. Ozan Bingöl bütçe açığı konusunda şunları söyledi:

"Verilere aylık olarak bakmak yanıltıcı olabilir. Örneğin, 2006-2017 döneminde 319 milyar TL bütçe açığı vermişken, 2017-2020 döneminde yani üç yılda 373 milyar TL bütçe açığı söz konusu. 2021 yılı bütçe açık hedefi 245 milyar TL. En son yayımlanan 2022-2024 dönemini kapsayan orta vadeli program tahminlerine göre de bütçe açıklarının gelecek yıllarda da artarak devam edeceği görülüyor. Bu veriler mali disiplinin, özellikle son 3-4 yıllık dönemde tamamen bozulduğunu gösteriyor. Bozulan disiplin bize daha fazla faiz yükü, yüksek enflasyon ve faiz oranı olarak dönüyor. Sadece kamu yatırımlarının azalması, altyapının kötüleşmesi anlamına geliyor. Özetle, öngörülü, planlı, perspektifli, vizyonlu bir bütçemiz yok. Günü kurtarmaya çalışıyorlar"

"Vatandaş kendisine düşen görevi fazlasıyla yapıyor"

2020’de yaşanan pandemi koşullarına ve ekonomik zorluklara rağmen halkın bütçe hedefinin yüzde 6.2 üzerinde (833 milyar 250 milyon lira) vergi ödediğine dikkat çeken Bingöl, "Vatandaş kendisine düşen görevi fazlasıyla yapıyor. Toplam vergi gelirlerinin yüzde 65-70’inin dolaylı vergilerden oluştuğu, harcamalar üzerinden alınan, adaletsiz, dar gelirlinin üzerine binmiş bir vergi sistemi kabul edilebilir değildir. Toplam vergi gelirlerinin yüzde 30-35’ini oluşturan dolaysız vergileri ise doğru düzgün takip ve tahsil bile edilemiyor. Neredeyse her yıl çıkarılan vergi afları, yapılandırma, vergi/matrah artırımı vergi tahsilat/tahakkuk oranları düşmektedir. 2003’te yüzde 92.5 olan tahsilat oranı 2020’de yüzde 80.1’e düşmüştür. İthalatta alınan KDV, ÖTV, BSMV ve kaynakta kesinti suretiyle alınan vergileri dışarıda tuttuğunuzda geriye kalan vergilerde bu oran inanılmaz ölçüde düşmektedir. Yüksek enflasyon ve faiz ortamında vatandaş, zaten af çıkar deyip vergisini ödememektedir. Vergiyi, yüksek faizle alacağı krediye göre daha uygun koşullu bir finansman aracı olarak görebilmektedir. Bu yüzden dürüst, vergisini düzenli ödeyen mükellef sayımız her geçen gün daha da azalıyor" dedi.

ozan.jpg
Vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, vergi aflarının sorunu artırdığını söylüyor / Fotoğraf: Twitter

 

"532 çeşit vergi ödüyoruz"

Farklı adlarla vatandaştan pek çok dolaylı vergi alındığını kaydeden Ozan Bingöl,  "Bakın içerisinde bulunduğumuz yıl, vatandaş olarak adını hiç duymadığımız, varlığından haberdar bile olmadığımız pek çok kanuna göre vergi, resim, harç, fon, devlet hakkı, katkı payı, ceza, zam, gecikme faizi, gecikme zammı ve pek çok farklı adda ödemeyi Merkezi Yönetim Bütçesi’ne yapıyoruz. Aldığımız her nefesle, attığımız ve atmadığımız her adımla vergi veya farklı adlarla pek çok ödeme yapıyoruz. Bu kapsamda 2021’de Merkezi Yönetim Bütçesi’ne 532 farklı düzenlemeye dayalı olarak 1 trilyon 82 milyar TL katkı yapacağız" diye konuştu.

"Vergi affıyla sorunlar derinleşir"

Bingöl, "Yakın vadede bir vergi affı bekliyor musunuz?" sorusuna ise, "Her vergi affında, affın sakıncalarını anlatan yazılar yazıyorum. Geçen mayıs ayında son 20 yıldaki onuncu vergi affı geldi. Seçime iki yıl var. Seçim öncesi yeni bir yapılandırma, vergi affı gelmez demek çok zor. Bekleyip göreceğiz. Ancak şunu söyleyebilirim ki Türkiye’nin vergi sistemi ile ilgili sorunları aflarla çözülmez, daha da derinleşir" diye yanıt verdi.

Bingöl, "Vatandaşta vergi bilincinin olmaması, nereye, ne kadar vergi ödediği, kimlerin vergi ödemediğini sormasına engel teşkil ettiği gibi, ödediği vergilerin nerelere, kimlere, ne kadar ve nasıl harcandığını sormasına da engel. Hoş, sorduğunda ne kadar şeffaf yanıt alacak o da ayrı bir konu ama bunun başlangıç noktası sormaktır. Vatandaş olarak, ödenen her kuruşun hesabını sormaktır. Hesabını vermek de her iktidarın zorunlu görevidir" diye uyardı.

Bingöl, "Ülkemizde, gerçek ve olgun demokrasi ancak "vatandaşın oyunun ve vergisinin hesabını sorması" ile gerçekleşeceğini düşünüyorum" dedi.

 

Cumhuriyet

DAHA FAZLA HABER OKU