Sözcü gazetesi yazarlarından Ege Cansen, Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ekonomiye dair bakışını kaleme aldığı köşe yazısında “Yoksa haklı mı?” diye sordu.

Cansen, bugünkü köşe yazısında Erdoğan’ın “Yüksek faiz sebep, enflasyon sonuçtur” şeklindeki iddiasına karşı iktisatçıların “Hayır, yüksek enflasyonun sebebi yüksek faiz değildir; tam aksine yüksek faiz enflasyonu düşürür” dediğini hatırlattı.

Erdoğan’ın 19 yıldır ülkeyi yönettiğini, enflasyonu bir türlü düşüremediğine dikkati çeken Cansen, “Haksızlık edilmesin. Unutulmasın ki; bu ülkenin yüksek enflasyonu AKP dönemine ait bir sorun değildir” dedi ve Bülent Ecevit dönemini anımsattı.

Türkiye’de “faizi yükseltirsen enflasyon düşer” şeklinde bir sistemin çalışmadığını söyleyen Sözcü yazarı, şu ifadeleri kullandı:

Erdoğan, yükseltilen faizle enflasyonun düşeceğine, İslami değil iktisadi açıdan inanmıyor olabilir. Ben de aynı düşüncedeyim. Türkiye'de “Yükselt faizi, bak nasıl düşüyor enflasyon” formülü işlemez. Daha  doğrusu, bu formül önce düşürür, sonra yükseltir. Çünkü yüksek faiz hem “dış açığı” hem “iç açığı” büyütür. Bu da finansal istikrarsızlıktır. Finansal istikrarsızlık, günün sonunda bırakın enflasyonu yükseltmeyi, azdırır.

“Türkiye, gelişmiş ülkeler gibi ‘tek paralı’ değil ‘çift paralı’ bir ülkedir” diyen Cansen, şu tespitleri yaptı:

1. Yurtiçi yerleşiklerin tasarruf mevduatının yarıdan fazlası dövize natıktır.

2. Türk devleti iç borçlanmayı kısmen dövizle yapar.

3. Kamu ihaleleri dövizle yapılır. 3. köprü geçiş ücretleri ve turistik otel fiyatları dövizle belirlenir.

Hal böyleyken faiz artırımı sadece TL için önerilmektedir. İkinci olarak, çok uzun süredir devam ettiği için enflasyonunun atalet momenti büyümüştür. Üçüncüsü, Türkiye artık enflasyonda “enflasyonun enflasyon yarattığı” faza geçmiştir. Bu ortamda “TL faizi yükselterek ve de uzun bir süre yüksek tutarak” enflasyon düşürülemez. Peki nasıl düşürülür? Bunun iki yolu vardır. Birincisi, TL'den vazgeçip, “para kurulu” (currency board) sistemiyle Euro'ya geçmektir. Bu yöntem, ekonomide müthiş bir durgunluk yaratır. Tavsiye etmem. İkincisi, yapışkan enflasyonun “kök sebebi” olan cari açığı (Draghi gibi söylemek gerekirse) “ne pahasına olursa olsun” (whatever it takes) kapamaktır.

“Erdoğan’ın yaptıklarının tersini yapınca enflasyon düşmez”

Cansen, yazısını şöyle sonlandırdı:

Erdoğan, bir açılış töreninde “Raflardaki fahiş fiyatları (ben bunu denetim ve cezalarla diye yorumladım) durduracağız” diye kükreyerek, enflasyonla mücadelede en yanlış yola sapacağının sinyalini vermiş oldu. Görünen o ki; Erdoğan'ın hükümranlık dönemi bitmektedir. Kendisinin bizzat kurduğu “astığı astık, kestiği kestik” bir cumhurbaşkanının halk tarafından doğrudan seçilme usulü, Erdoğan için aslında tam bir tuzaktır. Birinci turda seçilemezse, ikinci turda seçilme şansı sıfıra yakındır. Bunun sonucunda Millet İttifakı iktidara gelecektir. Ben şimdi müstakbel başkanın enflasyonu nasıl düşüreceğini  öğrenmek istiyorum. Benim görüşüme göre Erdoğan'ın yaptıklarının tersini yapınca, enflasyon kendiliğinden düşmez.

Sözcü, Independent Türkçe