Ortadoğu'da elektrik krizi: 4 ülkede ciddi sıkıntılar yaşanıyor

Irak, İran, Lübnan ve Suriye vatandaşları, karşılaştıkları güçlükleri anlattı

Irak Elektrik Bakanı Macid Mehdi Hantuş, kesintilere karşı düzenlenen protestolar sonucu 2 Temmuz'da istifa etmişti (AFP)

Aşırı sıcakların ve hayatı felç eden elektrik kesintilerinin yaşandığı Ortadoğu ülkeleri zor günlerden geçiyor.

İran, Irak, Suriye ve Lübnan'da evler ve işyerleri karanlığa sürükleniyor. Maddi durumu iyi olanlar jeneratörlerle yaşamını devam ettirirken, fakir kesim arasında huzursuzluk artıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

ABD'nin önde gelen gazetelerinden Washington Post (WP), bu ülkelerdeki elektrik krizine odaklandı. Haberde, bölgedeki işyerlerinin ayakta kalma mücadelesi verdiği ve bazı şehirlerde sokak lambalarının hemen hemen hiçbir zaman çalışmadığı yazıldı.

İran'da bu ay elektrik kesintileri yüzünden pek çok şehirde protesto düzenlenirken, Huzistan eyaletinde su krizi de patlak verdi. Uluslararası Af Örgütü cuma günü yaptığı açıklamada, gösteriler sırasında güvenlik güçlerinin en az 8 kişiyi öldürdüğünü bildirdi. Açıklamada, barışçıl protestoları bastırmak için güvenlik güçlerinin gerçek mühimmat, göz yaşartıcı gaz ve otomatik silahlar kullandığı ifade edildi.

Irak'ın Basra kentinde bu ayın başında göstericiler, elektrik kesintilerini eleştirip lastik yakarak yolları trafiğe kapattı. Lübnan'da da yine bu ay protestocular benzer gösteriler yaptı.

Suriye'de ise bazı kişiler, başkent Şam ve Devlet Başkanı Beşar Esad destekçilerinin yoğun olarak yaşadığı kıyı bölgelerinde elektrik kesintilerinin daha az yaşandığını söyledi. Şam'ın kuzeyinde yaşayan halksa kesintilerin günde 20 saate ulaşmasından şikayetçi.

Bağdat'ta meyve suyu satan Abdülkerim El Zubi, jeneratör kullanmak zorunda kaldıklarını anlattı:

Elektrik kesilirse her şeyimizi kaybederiz. Bu yüzden ışıkları açık tutmalıyız. Meyveler çürür ve millet hastalanır. Elektrik olmadan burası ölür.

Elektrik kesintileri hastaneleri de etkiledi. Bu ay Tahran'da yaşanan 7 saatlik kesintide, solunum cihazına ihtiyaç duyan akciğer hastası 62 yaşındaki bir İranlı yaşamını yitirdi.

Yine Tahran'da bir doktor, yoğun bakımdaki hastaların elektrik kesintisi sebebiyle hayatını kaybettiğini iddia etti. Koltuğunu bırakmaya hazırlanan Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise bütün hastanelerde acil durum jeneratörleri olduğunu öne sürerek iddiaları reddetti.

"İklim değişikliği ve artan sıcaklıklarla durum daha da kötüleşiyor"

Peki elektrik kesintileri neden yaşanıyor? WP, bunun sebepleri arasında onlarca yıllık ihmali ve yatırım eksikliğini gösterdi.

Washington merkezli Ortadoğu Enstitüsü'nde akademisyen olan Jessica Obeid de şöyle konuştu:

İklim değişikliği ve artan sıcaklıklarla durum daha da kötüleşiyor. Ancak bunun kökleri zayıf planlama, kötü yönetim ve enerji sektöründeki az yatırıma dayanıyor.

Bazı Iraklılar devlete ait elektrik santrallerine yapılan saldırılarda, jeneratör kiralayanların parmağı olduğunu düşünüyor.

 

 

Öte yandan jeneratörlerin değeri de binlerce dolara ulaşabiliyor. Aşırı sıcaklarda varlıklı aileler klimalarını çalıştırmak için jeneratörlere büyük meblağlar ödüyor. Geri kalan kesimse, sadece ışıklarını açabilmek için paralarını harcıyor. Ancak bu kadar şanslı olmayanlar da var. Lübnan ve İran'da acımasız sıcaklar, küçük çocukların ölümüne yol açtı.

Irak'ta yaşayan Tahsin Muhammed şu ifadeleri kurdu:

Sıcaklık o kadar kötü ki canını acıtıyor. Bunu yaşamamış birine yaşadıklarımı anlatmak bile zor.

Lübnan'da halk uzun zamandır günde üç saat süren elektrik kesintilerine alışkın. Zira 1990'da son bulan iç savaşın ardından ülkede elektrik arzı günde 24 saate ulaşamadı. Ancak son dönemde ekonomiyle birlikte elektrik kesintileri de kötüye gitti. WP, artık ülkenin neredeyse tamamının jeneratörlerle elektrik sağladığını kaydetti.

Uzmanlarsa jeneratörlerin zehirli duman püskürterek insan sağlığını tehdit ettiğine dikkat çekti. Lübnan'ın başkenti Beyrut'taki Amerikan Üniversitesi'nde bir kimyager ekibi bu ay konuyla ilgili bir çalışma gerçekleştirdi. Lübnan'da hemen hemen hiç durmadan çalışan jeneratörlerin, birkaç saat çalıştıkları zaman göre havayı 8 kat daha hızlı zehirlediği görüldü.

Araştırma ekibi bu durumun, her yıl 550 yeni kanser ve 3 bin yeni kalp ve damar hastalıkları teşhisine yol açabileceğini düşünüyor.

 

Independent Türkçe, Washington Post, AA, AP

Derleyen: Uğurcan Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU