Taliban sözcüsü Süheyl Şahin, NATO bir üyesi olan Türkiye'nin, 29 Şubat 2020'de ABD ile imzalanan anlaşma uyarınca Afganistan'daki güçlerini geri çekmesi gerektiğini söyledi. 

BBC'ye demeç veren Şahin, "Tüm yabancı güçler, danışmanlar ve eğitmenler ülkeden çekilmeli. Türkiye büyük bir Müslüman ülke ve Afganistan ile tarihi ilişkileri var. Gelecekte ülkemizde İslam devletinin kurulmasının ardından güçlü ve olumlu ilişkilere sahip olmayı umuyoruz" dedi.

8 maddelik bildiri yayımladılar

Cumhuriyet'ten Zeynep Çam'ın haberine göre, Taliban resmi basın sözcüsü Zabiullah Mujahid Twitter'dan yayınladığı açıklamada, Türk güçlerinin Afganistan'dan çekilmesi gerektiğini belirtti.

Tüm yabancı güçlerin, Birleşmiş Milletler ve uluslararası toplum tarafından onaylandığı öne sürülen Doha anlaşması temelinde Afganistan'dan çekilmesi gerektiğinin vurgulandığı bildiride şu maddeler yer aldı:

1- Afganistan İslam Emirliği (Taliban) ve Afgan halkı, Türkiye'nin Müslüman halkı ile tarihi, kültürel ve dini bağlarını sürdürmektedir. İşgalin genişletilmesi, ülkemizde Türk yetkililere karşı kin ve düşmanlık duyguları uyandıracak ve ikili ilişkilere zarar verecektir.

2- Türk liderliğinin kararı yerinde değildir, egemenliğimizin ve toprak bütünlüğümüzün ihlalidir ve ulusal çıkarlarımıza aykırıdır. Afganistan İslam Emirliği, Türk ve Afgan milletleri arasında sorunlara yol açacağı için bu kararı en güçlü şekilde kınıyor ve Türk yetkilileri, geri adım atmaya çağırıyor.

3- Hangi bahaneyle olursa olsun yabancı kuvvetlerin yurdumuzda kalmasını işgal olarak kabul ediyoruz ve işgalcilere 2001 yılında bin beş yüz seçkin âlim tarafından verilen fetvaya göre muamele edilecektir.

4- Müslüman Türk halkını ve onun zeki politikacılarını bu karara karşı seslerini yükseltmeye çağırıyoruz, çünkü bu karar ne Türkiye'ye ne de Afganistan'a fayda sağlıyor, aksine sadece iki Müslüman ülke arasında sorunlara neden oluyor.

5- Politikamız, tüm ülkelerle karşılıklı iyi niyet temelinde olumlu ilişkiler kurmaya devam etmektir. Ne başkalarının işlerine karışırız ne de başkalarının kendi işlerimize karışmasına izin veririz.

6- Türk yetkililere, bu tür yanlış kararlar vermek yerine, kabul edilmiş ilkeler ışığında olumlu ve iyi ilişkiler sürdürmenin, birbirimize işbirliği eli uzatmanın, ortak zorluklar ve çıkarlar için ortak anlayış ve tutumlar benimsemenin daha iyi olduğunu hatırlatırız.

7- Bir süredir bir Türk yetkiliyle temas halindeydik ve onayımız olmadan böyle tek taraflı bir karar almayacaklarına dair bize güvence verdikleri birçok toplantı yaptık. Verdikleri mevcut karar, kendi sözleşmelerinin ihlalidir.

8- Türk yetkililer kararlarını bir kez daha gözden geçirip ülkemizin işgaline devam ederse, İslam Emirliği ve Afgan milleti dini, vicdani ve vatani görevi gereği yirmi yıllık işgale karşı olduğu gibi onlara karşı da tavır alacaktır. Bu durumda, tüm sonuçların sorumluluğu, başkalarının işlerine karışan ve bu tür uygunsuz kararlar verenlerin omuzlarına yüklenecektir.

Türk yetkilinin açıklamaları

İran, Türkiye ve Afganistan dışişleri bakanları Haziran ayı sonlarında Antalya'da üçlü bir toplantı gerçekleştirmiş ve toplantının sonunda ortak bir bildiri yayınlamışlardı. Üç ülke de bildiride, Afganistan'daki barış sürecine katkıda bulunma ve bölgede terörle mücadele etme sözü vermişti.

Pakistan merkezli The News haber sitesine göre bir Türk yetkili, Pazartesi günü Pakistan merkezli 1TV'ye verdiği demeçte, Ankara'nın Kabil'deki Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'nın güvenliğini sağlayacağını ve işleteceğini söyledi. Yetkili, Türkiye'nin havalimanının işletilmesi için finansmana da katkıda bulunacağını kaydetti.

Yetkiliye göre, Türkiye'nin Kabil havaalanının işletilmesi ve güvence altına alınmasının yanı sıra yabancı birliklerin Afganistan'dan çekilmesinin ardından kentte uluslararası diplomatik huzurun yeniden tesis edilmesine yönelik faaliyetlere katkıda bulunacak. 

Afganistan'da son durum

ABD öncülüğündeki NATO kuvvetlerinin Afganistan'dan çekilmeye başlamasıyla birlikte, ülkedeki Taliban güçleri saldırılarını artırmaya başladı.

Afgan hükümeti ile Taliban arasında barış görüşmelerinin başlayamaması sonrası ülkedeki istikrarsızlık sona ermedi.

İlerleyişini sürdüren Taliban, çok sayıda bölgeyi ele geçirdi.

NATO kuvvetlerinin ülkeden tamamen çıkmasıyla birlikte Taliban ve  Afgan hükümeti arasındaki çatışmaların daha da şiddetlenmesinden endişe ediliyor.

Türkiye, Kabil havalimanının korunması ve işletilmesiyle ilgili ABD ile görüşmelere devam ederken, Taliban ise buruma karşı çıktığını açıklamıştı.

Independent Türkçe, BBC, Cumhuriyet