Küresel çapta ‘paralı asker pazarında’ oldukça aktif olan Kolombiyalı eski askerler, uyuşturucu kaçakçıları ve isyancılarla onlarca yıllık mücadelede kazandıkları deneyimi Yemen ve Afganistan'daki savaşlarda, Ortadoğu'daki petrol boru hatlarını izlemede ve Haiti Devlet Başkanı’na suikast düzenlemede kullanıyor.
En az ikisinin öldürüldüğü, 15'inin ise tutuklandığı 26 Kolombiyalının 7 Temmuz’da, Port-au-Prince'deki evinde Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moise'ye düzenlenen suikasta karıştığından şüpheleniliyor.
Paralı askerlerin kârlı uluslararası pazarı
Bogota’dan yapılan açıklama Moise'ye düzenlenen saldırıya ordudan en az 17 eski askerin karıştığına inanıldığı yönünde.
Bu küçük Karayip ülkesinde paralı askerlerin varlığı, eski profesyonel askerlerin İngiliz, Fransız, Belçikalı ve Güney Afrika güvenlik şirketlerinin varlığıyla, bu yöndeki kârlı uluslararası pazara katılımına ışık tutuyor.
Suç fenomeni
Suçlar alanında araştırmalar yürüten Chicago'daki Illinois Üniversitesi'nden Jorge Mantilla, “Alışılmadık savaş konusunda ciddi tecrübeler mevcut. Eğitimli ve muharebe tecrübesine sahip Kolombiyalı askerler üstelik bir de ucuz iş gücünü teşkil ediyor” dedi.
Tükenmez bir asker madeni
Onlarca yıl süren iç çatışmaya tanıklık eden 50 milyonun üstünde nüfusa sahip Kolombiya adeta tükenmeyen bir asker madeni gibi. Zira silahlı kuvvetlerindeki 220 bin askerden hepsinin uyuşturucu çeteleriyle, eski FARC (Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri) üyeleri veya Ulusal Kurtuluş Ordusu savaşçıları ile mücadele gibi düşmanca bir ortamda hareket etmeye alışkın savaşçılar olduğu biliniyor. Ancak her yıl binlerce asker, terfi fırsatlarının olmaması, görevi kötüye kullanma suçlamaları veya 20 yıllık hizmet süresine ulaşmaları sebebiyle ordudan ayrılıyor ya da emekli oluyor.
Daha iyi ekonomik fırsatlar
Kolombiya Emekli Subaylar Derneği Başkanı Albay John Marulanda, yerel radyo W Radio’ya verdiği röportajda “Her yıl 10 bin ila 15 bin arasında askerin ordudan ayrılması, kontrol edilmesi çok zor bir insan ortamını teşkil ediyor” dedi. Düşük emekli maaşlara sahip gençlerin emekli olduğunu, bu nedenle daha iyi ekonomik fırsatların peşine düştüklerini vurgulayan Marulanda, Haiti'de operasyon düzenlediğinden şüphelenilen özel birimin eski Kolombiya ordusundan yurt dışında operasyonlar yürütmeleri için özel şirketler tarafından işe alınanlardan oluştuğu bilgisini verdi.
Diğer yandan Haiti'deki operasyona dahil olan dört şirket hakkında bilgi sahibi olduklarını açıklayan Kolombiyalı yetkililer ise konuya dair daha fazla ayrıntı vermedi.
“Sahte olumlu vakalar skandalı”
Haiti’de tutuklanan Kolombiyalılardan Francisco Eladio Uribe'nin eşi olduğunu iddia eden bir kadın, bir şirketin birime katılması için eşine 2 bin 700 dolar teklif ettiğini söyledi.
2019'da ordudan emekli olan Uribe, 2002 ila 2008 yılları arasında 6 bin 400 sivilin öldürülmesiyle ilgili “sahte olumlu vakalar skandalı” bağlamında Kolombiya'da bir sivilin öldürülmesiyle ilgili soruşturmanın odağındaydı. Ordu, söz konusu sivilleri solcu isyan hareketinden savaşçılar olarak sunmuştu. Askerler, bu ‘olumlu’ sonuçlar için terfi ve izin alacaktı.
AFP
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Elif Turan
