Borç yapılandırma şartları ve emekliliğe etkisi

Özgür Kaya, Independent Türkçe için yazdı

Fotoğraf: AA

Yapılandırmadan yararlanmak için 31 Ağustos bitimine kadar başvuruda bulunulması, ilk taksitin en son 1 Kasım'a kadar ödenmesi gerekiyor. Genel sağlık sigortası prim borcunun aslının 31 Aralık'a kadar ödenmesi durumunda gecikme cezası ve zammının tamamı silinecek. Yapılandırmada teminat istenmeyecek, hacizler kalkacak.

Yapılandırma gün eksiği olanlara emeklilik yolunu açacak

Sigortalıların borçlanma yapabilecekleri süreler 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 41'inci maddesi ile düzenlenmiştir. Bu maddeye göre şu süreler borçlanılarak prim kazanılabiliyor. Burada borçlanmaktan kasıt o günlerin parasını ödeyerek satın alma anlamı taşıyor. İşte o süreler:  Sigortalı kadının, 3 defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra 2 yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri, Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler, Kamu personelinin aylıksız izin süreleri ,Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri, Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri , yazılı talepte bulunmaları halinde borçlanma hakları bulunmaktadır.

Hangi borçlar yapılandırılacak?

Nisan ayı ve öncesi dönemlere ait kesinleşmiş sigorta primleri, Genel Sağlık Sigortası (GSS) primleri, işsizlik sigortası primleri, Bağ-Kur'luların dondurulan hizmet sürelerinin ihyası halinde doğan alacaklar, isteğe bağlı ve topluluk sigorta primlerine ilişkin borçlar yapılandırılacak.

Başvurular, nereye yapılacak?

İşverenler e-sigorta kanalıyla, şahsen veya posta yoluyla sosyal güvenlik merkezlerine, Bağ-Kur sigortalıları ve primlerini kendileri ödeyenler e-devlet üzerinden, şahsen veya posta yoluyla herhangi bir sosyal güvenlik merkezine başvurabilir. Genel Sağlık Sigortası borçlarının yapılandırılması için başvuru şartı yok.

Borçların yapılandırılmasının avantajları neler?

Süresinde ödenen alacaklara yasanın yayımlanma tarihinden sonra gecikme cezası ve zammı uygulanmayacak. Yapılandırmadan önce tatbik edilen hacizler, yapılacak ödemeler nispetinde kaldırılacak. Borçlardan dolayı icra takibi ve haciz işlemleri yapılmayacak. İki taksitin süresinde 'borcu yoktur' yazısı alınabilecek. Belediyelerin yapılandırılan borçları 120 eşit taksitle ödenebilecek. Yapılandırma devam ettiği sürece taksitlerin süresinde ödenmesi kaydıyla sigorta primi teşvik uygulamalarından yararlanılacak.

Yapılandırmanın bozulması

Taksitlerden ilk ikisinin süresinde ödenmemesi, bir takvim yılında ikiden fazla taksitin ödenmemesi, eksik ödenmesi durumunda yapılandırma bozulacak. Taksitli ödemelerde 10 liraya kadar eksik ödemeler yapılandırmayı bozmayacak. Yapılandırmanın bozulması halinde, borçlular ödedikleri taksit tutarı kadar yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecek.

Genel Sağlık Sigortası boçlarının yapılandırılması

Nisan 2021 ve öncesine ait GSS borçları otomatik olarak yapılandırılacak. 31 Aralık'a kadar ana para borcun tamamının ödenmesi halinde bu borca ilişkin gecikme cezası silinecek. Gelir testi için aranan bir aylık süreyi kaçıran, hiç gelir testi yaptırmamış olanlardan borcunu ödeyemeyecek durumda olanların 30 Kasım'a kadar gelir testi için başvurması gerekiyor. Başvuru yapması durumunda, geliri asgari ücretin üçte birinin altında çıkan vatandaşın borçları silinecek ve primleri devlet tarafından ödenecek. Otomatik olarak yapılandırılan GSS borçları e-devlet üzerinden öğrenilebiliyor.

Ödeme ve taksitlendirme nasıl olacak?

Alacaklar gecikme cezası, zammı yerine Yİ-ÜFE ile güncellenecek. Peşin ödemede yüzde 90'ı, iki taksitle ödemede yüzde 50'si silinecek. Taksitli ödemede ikişer aylık dönemlerde 6, 9, 12 ve 18 eşit taksitle ödeme yapılabilecek. Taksit sayısına göre güncellenecek tutar şu katsayılara göre belirlenecek: "6 eşit taksit için (1.09), 9 eşit taksit için (1.135), 12 eşit taksit için (1.18), 18 eşit taksit için (1.27).

Bağ-Kur borçları durumu ne olacak?

Bağ-Kur sigortalılarının borçlarını 30 Eylül'e kadar ödeyememeleri veya yapılandıramamaları durumunda 30 Nisan'dan önceki prim borcu bulunan hizmetleri durdurulacak. Prim borçları silinecek. Faaliyetlerine devam edenlerin sigortalılıkları 1 Mayıs itibarıyla başlatılacak.

Kyk borç yapılandırma başvurusu nasıl yapılır?

Borç yapılandırması için vatandaşlar Gelirler İdaresi Başkanlığı'nın ‘ivd.gib.gov.tr' adresi üzerinden giriş yapılacak, ardından ekranda e-Devlet ile giriş yapacak. Buna tıklayarak ve e-Devlet bilgilerinizle giriş yapacaksınız.Sitedeki talimatlarla ilerleyerek başvuru yapılabilecek. Vergi dairesine ‘turkiye.gov.tr'den de erişilebiliyor. Ya da vergi dairelerine giderek şahsen başvuru yapılabilecek. Ödemeleri de kredi kartıyla veya havale ile yapmak mümkün olacak.

İlk ödeme tarihi ne zaman olacak?

Sigorta primi, işsizlik sigortası primi gibi borçların peşin veya ilk taksit ödemelerinin 1 Kasım'a kadar yapılması gerekiyor.

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU