Birleşik Krallık'taki Hull Üniversitesi'nde Bilim İletişimi ve Kimya Profesörü Mark Lorch, bazı çocukların Kovid-19 testlerini yanıltabildiğini ve yanlış yere pozitif sonuç çıkarabildiğini söyledi.
The Conversation'da kaleme aldığı yazıda Lorch, hızlı sonuç veren yanal akış testlerinin, kola ve meyve suyu gibi sıvılarla yanıltılabildiğini ifade etti.
Yaklaşık yarım saat içinde sonuç veren yanal akış testlerinde kullanıcılar, ağız ve burunlarından sürüntü çubuğuyla aldıkları örnekleri, test kitinden çıkan ve içinde özel bir sıvı bulunan tüpün içine yerleştiriyor.
Sonrasında bu tüpteki tampon sıvıyı hamilelik testine benzer bir cihaza damlatıp sonuçlarını öğrenebiliyor. Çift çubuk pozitif, tek çubuksa negatif anlamına geliyor.
Test cihazının içinde yer alan küçük, kırmızı bir pedde koronavirüse bağlanan antikorlar emilmiş durumda. Virüsle karşılaştığı durumda ona bağlanmak için harekete geçen bu antikorlar sayesinde cihaz, kişinin enfekte olup olmadığını tespit edebiliyor.
Bilim insanı, bu testlerin basit yöntemlerle yanıltılabildiğine yönelik iddiaları sınamak için kola ve portakal suyundan aldığı birkaç damlayı doğrudan cihazın üzerine bıraktı ve sonunda pozitif sonuç elde etti.
"Çocuklar okuldan kaçmak için her zaman kurnaz yöntemler bulacaktır ve en son numara alkolsüz içeceklerle pozitif bir Kovid test sonucu elde etmek" diyen Lorch, sözlerini şöyle sürdürdü:
Peki meyve suları, kola gibi yöntemlerle çocuklar, bu testleri nasıl kandırıyor? Bunu bulmaya çalıştım.
"Ortak nokta asit"
Kimya profesörüne göre en olası açıklamalardan biri, içeceklerdeki bir şeyin, cihazdaki antikorların işlevini etkilediği. Testleri yanıltabildiği görülen sıvıların ortak noktası ise yüksek oranda asidik olmaları.
"Portakal suyundaki sitrik asit, koladaki fosforik asit ve elma suyundaki malik asit, bu içeceklere 2,5 ile 4 arasında bir pH verir" diyen bilim insanı bu asidik koşullarda antikorların düzgün çalışamadığını ifade ediyor.
"Antikorlar için ideal pH'ı korumak, testin anahtarıdır" diye yazan bilim insanına göre, test kitinde yer alan ve sürüntü çubuğuyla aldığınız numuneyi karıştırmanız gereken özel sıvı, bu PH dengesini korumaktan sorumlu.
İşte bu sıvının yokluğunda kolada ve meyve suyundaki asit, PH dengesinin bozulmasına ve testlerin yanlış sonuç vermesine neden oluyor.
Öte yandan antikorlar, daha uygun koşullara döndüklerinde işlevlerini geri kazanma yeteneğine sahip. Bu da test sonucunun sonradan düzeltilebileceği anlamına geliyor.
Geri kazanmak mümkün
Daha önce Avusturyalı parlamenter Michael Schnedlitz, kola nedeniyle bu testlerin yanıldığını ve "işe yaramaz" olduğunu söylemişti.
Öte yandan uzmanlar, testlerin doğru yapılmadığı durumda yanlış sonuçlar vermesinin, testin değersiz olduğu anlamına gelmediğini belirtiyor.
Zira Lorch'un kola deneyinde de testin talimatlara uygun şekilde yapılmadığı görülüyor. Üstelik Lorch, sahte sonucu tespit etmenin ve testleri geri kazanmanın mümkün olduğunu da aktarıyor.
"Kola damlatılan bir testi tampon solüsyonla yıkamayı denedim ve tabii ki antikorlar normal işlevini geri kazandı… Gerçek negatif sonucu ortaya çıkardı" diyen bilim insanı sözlerini şöyle sürdürüyor:
Çocuklar, yaratıcılığınızı takdir ediyorum ama şimdi hilenizi ortaya çıkarmanın bir yolunu bulduğuma göre, kurnazlığınızı bir dizi deney tasarlamak ve hipotezimi test etmek için kullanmanızı öneririm.
Independent Türkçe, The Conversation, Reuters
Derleyen: Çağla Üren
