İsrail'de zorunlu askerlik yasası ülkeyi kilitledi, hükümet kurulamıyor, ufukta erken seçim olabilir

Başbakan Binyamin Netanyahu 9 Nisan'daki seçimlerden bu yana hükümeti oluşturamadı, Çarşamba akşamına kadar çoğunluğu sağlayamazsa yeniden seçime gidilebilir

Başbakan Binyamin Netanyahu hükümeti kurmak için Avigdor Lieberman'ın beş sandalyesine muhtaç / Fotoğraf: AFP 

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu geçen ay düzenlenen genel seçimlerde zaferini ilan etmişti. 

Ancak hala koalisyon hükümetini kurabilmiş değil.

İsrail'de tek bir parti hiç bir zaman tek başına hükümet kuracak sayıda çok milletvekilliği kazanamadı.

Ülke kuruluşundan bu yana hep koalisyon hükümetleri tarafından yönetildi.

9 Nisan’daki genel seçimlerden altı hafta sonra ise İsrailliler yeniden sandığa gidilip gidilmeyeceğini tartışıyor.

İsrail meclisi Knesset ve milletvekilleri de Ağustos ya da Eylül’deki olası seçimi konuşuyor. 

Zira Başbakan Netanyahu'ya Cumhurbaşkanı tarafından tanınan hükümeti kurma süresi Çarşamba akşamı sona eriyor.

Netanyahu, eski müttefikini ikna edebilecek mi?

Zaten hakkındaki yolsuzluk suçlamalarından bunalmış olan Netanyahu ise bir rövanş maçından kaçınmak için eski müttefiki; aşırı sağcı Evimiz İsrail Partisi lideri Avigdor Liberman'a yanaştı. 

Liberman’ın desteği olmaksızın yeni hükümeti kuramayacağının farkında olan Netanyahu'ya Liberman zorunlu askerli yasasını dayatınca ülkedeki siyasi tansiyon yükseldi. 

Eski Savunma Bakanı Liberman partisinin hazırladığı ve aşırı muhafazakar öğrencilerin askerlik hizmeti yapmasını garanti altına alacak yasa teklifi ile ilgili destek garantisi istiyor.

İsrail Meclisi'ndeki aşırı muhafazakar partiler ise bu yasa teklifine çoğunlukla karşı çıkıyor.

Netanyahu’nun çoğunluğu sağlayabilmesi için beş sandalyeye sahip olan Liberman'ın partisins ikna etmesi gerekiyor. 

İsrail meclisi Knesset 120 üyeden oluşuyor.

Ülkede yasalar gereği Cumhurbaşkanı'nın koalisyon hükümetini kurmakla görevlendirdiği kişiye 28 gün süre tanınıyor ancak bu görevi üstlenen kişiye istemesi halinde iki hafta ek süre veriliyor. 

Eğer ek sürede koalisyon hükümetini kurmayı başaramazsa Cumhurbaşkanı koalisyon hükümetini kurmaya yakın olan ikinci adaya bu görevi devrediyor.

Bu kişinin de 4 haftada koalisyon hükümetini kurması gerekiyor ve ek süre verilmiyor. 

ABD Başkanı Donald Trump  Pazartesi günü Twitter'dan Netanyahu’ya desteğini açıklamış, “Umarım Bibi'nin işleri istediği gibi gider. Bibi ile işbirliğimiz her zamankinden daha güçlü olur, yapılacak çok iş var” demişti.

Liberman Netanyahu'yu oyalıyor mu?

Sol eğilimli Haaretz gazetesinin köşe yazarı Yossi Verter ise son yazısında Netanyahu’yu yaralı bir hayvana benzeterek “Bir adam düşünün hayatı için savaşıyor ve biz onun yeteneklerini küçümsememeliyiz” diye yazdı.

Liberman'ın koalisyona evet dememek için masaya zorunlu askerlik yasa tasarısını sürdüğü yorumları yapılıyor.

İsrail Başbakanı Netanyahu'nun partisi Likud ise eski Savunma Bakanı Liberman üzerindeki baskıyı artırmak için Meclisi feshederek erken seçim restini masaya sürdü.

Netanyahu'dan başkasının liderliğindeki herhangi bir koalisyonda yer almayacaklarını ancak İsrail Başbakanı ile şu ana kadar hükümetin kurulması konusunda anlaşamadıklarını ifade eden Liberman, "Meclisin feshedilmesine destek vereceğiz." diyerek Likud'un erken seçim restine restle karşılık verdi.

Netanyahu biyografisinin yazarı Anshel Pfeffer'e göre ise Lieberman’ın aslında hükümette yer almaya hiç niyeti yok. 

Pfeffer "Lieberman Netanyahu iktidarının artık sonuna geldiğini düşünüyor" diye yazıyor. 

Zorunlu Askerlik Yasası neden gerilime neden oldu?

Ultra-Ortodoks Yahudilerin dini okullarında (Yeşiva) eğitim gören öğrencileri de askere almayı ve asker sayısını artırmayı öngören yasa tasarısı, koalisyon hükümetinin kurulması önündeki en büyük engel olarak gösteriliyor.

Söz konusu tasarı, geçen yıl yeniden gündeme gelmiş ancak Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinde yaşanan çatlaklar nedeniyle Meclise sunulmamıştı.

Askerliğin zorunlu olduğu İsrail'de yasalar gereği Yeşiva'da eğitim görenler askerlik görevinden muaf tutuluyor.

Netanyahu, Liberman'ın şartını kabul ederse de koalisyon hükümetinde bulunmayı kabul eden ancak söz konusu yasaya karşı çıkan 8'er milletvekilli "Şas" ile "Yahudi Birleşik Tevrat" partilerinin desteğini kaybedecek.

Saatler Netanyahu’nun aleyhine işlerken Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’in hükümeti kurmak için başka birini seçmesi de olası.

Pazartesi günü “48 saatte çok şey olabilir” açıklaması yapan Netanyahu güçlü bir sağ hükümetin kurulacağı düşüncesini devam ettiriyor. 

Koalisyon hükümeti kurmak için gerekli olan sandalye sayısı en az 61.

Siyasi yorumcular Netanyahu’nun bu rakama ulaşamayacağı yönünde görüş bildiriyor.

 

Independent Türkçe

DAHA FAZLA HABER OKU