Dün gerçekleşen Suudi Arabistan-Irak görüşmesi, siyasi, askeri ve güvenlik alanlarında iş birliğine ve koordinasyona vurgu yapılmasının yanı sıra Suudi Arabistan’ın Irak'taki ekonomi sektörlerine yatırımı teşvik etmek için 3 milyar dolarlık katkı sağladığı bir ortak fon kurulmasıyla sonuçlandı.
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman dün Riyad'da Irak Başbakanı Mustafa el-Kazimi ile bir araya geldi. İki ülke arasında çeşitli alanlardaki iş birliğinin vurgulandığı görüşmede taraflar, bakanlıkları ve ilgili makamları, Suudi Arabistan ve Irak arasında yapılan anlaşmaları ve mutabakat muhtıralarını harekete geçirerek, bu anlaşmaların hızlı bir şekilde tamamlanmasını ve uygulanmasını sağlamak için daha fazla çaba göstermeye çağırdılar.
Hem Veliaht Prens hem de Irak Başbakanı, geçtiğimiz hafta Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdulaziz ile Irak Başbakanı Kazimi arasında telekonferans aracılığıyla gerçekleşen görüşmenin sonuçlarına övgüde bulundular. Bu görüşmede ele alınan konuların ve varılan uzlaşıların, özellikle de iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi ve Suudi Arabistan-Irak Koordinasyon Konseyi’nin çalışmalarının güçlendirilmesi açısından önemini vurguladılar.
Başbakan Kazimi, Suudi Arabistan-Irak yakınlaşmasını güçlendiren bir adım atarak, Kral Selman bin Abdulaziz'in davetine karşılık olarak dün (Çarşamba) başkent Riyad'a ilk resmi ziyaretini gerçekleştirdi. Veliaht Prens Muhammed bin Selman, Başbakan Kazimi’yi Kral Halid Uluslararası Havaalanı’nda karşıladı. Kazimi adına verilen resepsiyona, Riyad Emiri Prens Faysal bin Bender bin Abdulaziz’in yanı sıra askeri sektörlerden çok sayıda prens, bakan ve lider de katıldı. Irak Başbakanı'na ise hükümetinin üst düzey yetkililerinden oluşan bir heyet eşlik etti. Kazimi için düzenlenen resmi karşılama töreninde Kral Halid Uluslararası Havaalanı'nda 21 pare top atışı gerçekleşirken Suudi Arabistan uçakları başkent semalarında Irak bayrağını dalgalandırdılar.
Resmi görüşmenin ardından yapılan açıklamada, iki ülke arasındaki iş birliği ve bu iş birliğini her alanda geliştirmenin yollarının ele alındığı belirtildi. Ayrıca bölgesel ve uluslararası arenalarda iki ülkeyi ilgilendiren konular hakkında bölgede ve dünyada güvenlik ve istikrarın desteklenmesine ve geliştirilmesine katkıda bulunacak şekilde görüş alışverişinde bulunulduğu aktarıldı.
Açıklamaya göre iki ülke arasındaki iş birliği ve koordinasyon düzeyinden duydukları memnuniyeti dile getiren taraflar, aralarındaki iş birliği ve koordinasyonu başta siyasi, güvenlik, askeri, ticari, yatırım, kültür ve turizm olmak üzere çeşitli alanlarda ortak çıkarlara hizmet edecek şekilde sürdürme ve geliştirme konusundaki kararlılıklarını vurguladılar. Suudi Arabistan-Irak Koordinasyon Konseyi’nin başarılarını ve Konsey sayesinde yapılan anlaşmalara ve mutabakat zaptlarına övgüde bulunan taraflar, her iki ülkenin de bakanlıkları ve ilgili makamlarını bu anlaşmaları ve mutabakat zaptlarını takip etmeleri için teşvik etmenin, iki ülke arasındaki koordinasyonu geliştirmek amacıyla mevcut tüm imkanlar ve fırsatlar için en uygun yatırımı sağlamak adına tüm iş birliği yönlerini harekete geçirmenin önemine vurgu yaptılar. Taraflar ayrıca, iki ülkenin yetkilileri arasında son dönemde gerçekleşen karşılıklı ziyaretlerde elde edilen olumlu sonuçlara dayanarak karşı karşıya olunan ortak zorluklarla mücadelede dayanışmanın öneminin altını çizdiler.
Bölge ülkelerine ve tüm dünyaya yönelik bir tehdit olan radikalizm ve terörizm tehdidiyle mücadelede iki ülkedeki yetkili güvenlik kurumları ve merkezleri arasında uzmanlık ve deneyim alışverişiyle ortak iş birliği ve koordinasyonun sürdürüldüğüne dikkati çeken taraflar, ABD liderliğindeki DEAŞ’la Mücadele Uluslararası Koalisyonu (DMUK) ile iş birliği içinde Irak'ın terör örgütü DEAŞ’ın kalıntılarıyla mücadele çabalarını desteklemeye devam etme konusunda anlaştılar. İki ülke arasındaki sınırların güvenliğini sağlamada ortak iş birliğinin önemini de vurguladılar.
Öte yandan görüşmede, ortak bir Suudi Arabistan-Irak fonu kurulması kararlaştırıldı. Suudi Arabistan, Irak'taki ekonomi sektörlerine yatırımı teşvik etmek ve her iki taraftan özel sektörün katılımıyla Suudi Arabistan ve Irak ekonomilerinin yararlanmasını sağlamak için fona 3 milyar dolarlık katkıda bulundu. Dünya petrol piyasalarının istikrarını sağlamak için, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC + anlaşması kapsamında petrol alanında iş birliği ve koordinasyonun sürdürülmesi ihtiyacıyla, anlaşmanın gerekliliklerine ve tazminat mekanizmasına tam bağlılıkla ve üzerinde mutabık kalınan tüm kararlarla, Suudi Arabistan-Irak Koordinasyon Konseyi şemsiyesi altında enerji ve yenilenebilir enerji alanlarında iş birliği yapılması, ortak eylem planının hareketi geçirilmesi ve hızlandırması, çok taraflı diplomasi çerçevesinde karşılıklı destek alanında koordinasyonun artırılması gerektiğinin altı çizildi. Ayrıca Suudi Arabistan şirketleri için yatırım fırsatlarının çoğaltılmasının yanı sıra Irak'taki faaliyetlerini çeşitli alanlarda ve yeniden yapılanma çabalarında artırmaları çağrısı yapıldı.
Açıklamada, Irak'ın Suudi Arabistan'ın 12-14 Şubat 2018 tarihleri arasında gerçekleştirilen Irak'ın Yeniden İnşası ve Kalkınması Uluslararası Kuveyt Konferansı’na katılımını, taahhütlerini ve katkılarını övdüğü ifade edildi. Ayrıca yukarıda belirtilen desteğin çeşitli yönleri üzerinde anlaşmak için iki taraf arasında koordinasyon sağlanmasına karar verildi. Bunun yanı sıra Irak tarafı, Suudi Arabistan'ın yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadelede Irak'a sağladığı desteği takdir etti.
Irak aynı zamanda Veliaht Prens'in yakında başlatılacak olan ve Suudi Arabistan’ın ve bölgenin küresel hedeflere ulaşması için toprağı ve doğayı koruma yönünü ifade eden Riyad’ın Yeşil Ortadoğu Girişimi duyurusuna övgüde bulundu. Irak tarafı, bu girişimlerin ve hedeflerin gerçekleştirilmesinde Suudi Arabistan ile çalışmanın önemini vurguladı.
Diğer yandan açıklamada taraflar arasında çeşitli anlaşmaların imzalandığı duyuruldu. Bunlar arasında çifte vergilendirmeyi önlemek için yapılan bir anlaşma, ekonomiyi çeşitlendirme için kalkınma planlaması alanında yapılan bir iş birliği anlaşması, özel sektörün gelişimi ve Suudi Arabistan ihracatının finansmanı üzerine yapılan bir anlaşma yer aldı. Aynı zamanda iki mutabakat ve iş birliği zaptı imzalandı. Bunlar ise Irak hükümetine bağlı Güvenlik Medya Ağı ile Suudi Arabistan Yayın Kurumu (BSKSA) arasında yapılan mutabakat zaptı ve Suudi Arabistan'daki Kral Abdulaziz Yayın Evi ile Irak’taki Milli Kütüphane ve Arşivler Kurumu arasında yapılan mutabakat zaptıydı.
Görüşmede bölgesel meselelerle ilgili olarak ise iki taraf tüm komşu ülkeleri iyi komşuluk ilkelerine bağlı kalmaya, ülkelerin iç işlerine ve ortak çıkarlarına müdahale etmemeye çağırarak, bölgenin güvenliği, emniyeti ve istikrarının altını çizdiler. Bu çerçevede Irak Başbakanı, Suudi Arabistan’ın Yemen'deki krizi sona erdirme çabalarını desteklediğini vurguladı.
Irak Başbakanı Kazimi’nin basın ofisinden yapılan açıklamada ise Başbakanın Suudi Arabistan ziyaretinin ‘iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirmeyi hedeflediği’ belirtildi. Kazimi'nin danışmanı Dr. Hüseyin Allavi de yaptığı açıklamada, ziyaretin, Suudi Arabistan-Irak Koordinasyon Konseyi’nin iki ülke arasında ekonomi ve yatırım alanları, enerji taşımacılığı, güvenlik koordinasyonu, karşılıklı ticaret ve limanlar gibi konulardaki çalışmaları çerçevesinde imzalanan önceki anlaşmaların bir sonucu olarak gerçekleştiğini kaydetti.
Şarku’l Avsat’a konuşan Dr. Allavi şunları söyledi:
“Irak'ın, bölgesel ve uluslararası düzeyde sahip olduğu siyasi ve ekonomik ağırlığı, Arap ülkelerine ve özellikle Suudi Arabistan’a açılması için ona büyük bir fırsat sağlamaktadır. İki ülke özellikle güvenlik ve terörle mücadelenin yanı sıra petrol ve ekonomi politikaları ile ilgili olanlar başta olmak üzere bölgenin karşı karşıya olduğu büyük zorlukların çözümüne iş birliği yaparak katkıda bulunabilirler.”
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
