İran ile küresel güçler arasında imzalanan nükleer anlaşmanın taraflarının gelecek hafta Avusturya'nın başkenti Viyana'da yüz yüze bir araya gelerek İran'a yönelik ambargonun kaldırılması ve "anlaşmanın tam olarak uygulanması" konusunu ele alacağı bildirildi.

ABD'nin anlaşmaya dönüşünü ele almak üzere Avrupa Birliği (AB), Çin, Fransa, Almanya, Rusya ve Birleşik Krallık ile İranlı üst düzey yetkililer video konferans yöntemiyle bugün toplantı yaptı.

Toplantının ardından AB'den yapılan açıklamada, İran nükleer anlaşması olarak bilinen Ortak Kapsamlı Eylem Planı (JCPOA) taraflarının toplantısına, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi adına AB Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreter Yardımcısı ve Siyasi Direktörü Enrique Mora'nın başkanlık yaptığı belirtildi.

JCPOA koordinatörü olan AB'nin anlaşmanın katılımcıları ve ABD ile Viyana'da ayrı ayrı temaslarda bulunacağı bildirildi.

2015'teki nükleer anlaşmanın tarafları olan İran, Çin, Rusya, Fransa, Almanya ve Birleşik Krallık, ABD'nin anlaşmaya tekrar dönme ihtimalini ve anlaşmanın tüm taraflar tarafından tam ve etkili bir şekilde nasıl teminat altına alınabileceğini ele aldılar.

Görüşmelerde müzakereci olarak bulunan İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Araqchi, İran TV'ye yaptığı açıklamada, "içten ve ciddi" olarak nitelediği görüşmelerden sonra katılımcıların Salı günü Viyana'da yüz yüze görüşme konusunda anlaştıklarını belirtti. Avrupalı iki diplomatik kaynak da toplantının Salı günü Viyana'da yapılacağını teyit ettiler.

Bir önceki ABD yönetiminin 2018'de ayrıldığı anlaşmaya tekrar dahil olmak isteyen Biden yönetimi, Ocak ayından bu yana anlaşmaya tekrar riayet etmesi için İran ile iletişim kurmanın yollarını arıyor.

İran ve ABD, Batılı ülkeler üzerinden iletişim kuruyor

İran ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyesi beş ülke ile Almanya arasında yapılan 2015 yılında yapılan anlaşma, İran'a uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılması karşılığında İran'ın nükleer programını sınırlamasını sağlıyordu.

Ancak Biden'ın selefi Donald Trump, 2018 yılında ABD'yi nükleer anlaşmadan tek taraflı olarak çekip İran'a tekrar yaptırım başlattı.

Trump'tan sonra başkanlığa seçilen Joe Biden, göreve geldikten sonraki İran'la nükleer anlaşmaya dönebileceklerinin sinyallerini vermişti.

Anlaşmanın yeniden canlandırılması ve ABD'nin dönüşü için bir süredir çalışmalar yürütülüyordu.

Karşılıklı olumlu mesajlar verildi

ABD Dışişleri Bakanlığı, anlaşmanın taraflarının "ABD'nin nükleer anlaşmaya dönmesi konusunda" dün İranlı yetkililerle yaptığı toplantıdan memnuniyet duyduğunu açıklamıştı.

Batılı yetkililere göre, ABD ve İran henüz anlaşmayı tekrar yürürlüğe sokmak için görüşme yapma konusunda dahi anlaşmadılar. İki ülke arasındaki iletişim Batılı ülkeler vasıtasıyla dolaylı olarak yapılıyor.

Rusya'nın Birleşmiş Milletler Atom Enerjisi Komisyonu'ndaki temsilcisi, bugünkü görüşmelerde mesafe alınacağına işaret eden bir irade görüldüğünü ve görüşmelerin devam edeceğini belirtti.

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Araqchi, Fars haber ajansına yaptığı açıklamada ABD'nin İran nükleer anlaşmasına diğer dünya güçleriyle birlikte tekrar katılması için bir görüşmeye gerek olmadığını bugünkü toplantıda diğer katılımcılara anlattığını belirtti.

Araqchi, "ABD yaptırımları kalkar kalkmaz ve yaptırımların kalktığı doğrulanır doğrulanmaz, İran (nükleer anlaşmaya aykırı olan) adımlarını durduracaktır" dedi.

 

Reuters, AA