"Türklerin atası" diye de anılan İskitlerin göçebe savaşçılardan ibaret olmadığı keşfedildi

"İskit çağı açıkça bir çelişkiler dönemiydi, çiftçiler ve çobanlar arasındaki karmaşık etkileşimlerin kentsel bölgelerde yoğunlaşmasına katkıda bulunduklarına dair güçlü kanıtlar var"

Fotoğrafta Fransız sanatçı Eugène Delacroix'nın "İskitler arasında Ovid" isimli tablosu görülüyor (Wikimedia Commons)

Michigan Üniversitesi'nden bilim insanlarının yürüttüğü yeni bir araştırmada yüzyıllar önce bugünkü Ukrayna topraklarında yaşayan İskitlerin düşünülenden çok daha karmaşık bir yaşam tarzına sahip olduğu ortaya kondu.

Bilim dünyasında İskitlerin Ön Türk olduğuna dair iddialar olduğu gibi İrani bir halk olduğuna dair görüşler de bulunuyor. Sakalar diye de bilinen İskitlerin M.Ö. 700 ila 200 civarında Karadeniz-Hazar steplerinde yaşayan üyeleri, genellikle göçebe savaşçılar olarak betimleniyor.

Öte yandan hakemli bilim dergisi PLOS ONE’da 10 Mart 2021'de yayımlanan çalışma, o dönemde ve coğrafyada daha karmaşık bir yaşam tarzının hakim olduğunu gösteren arkeolojik kanıtlara dikkat çekti.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Antropolog Alicia R. Ventresca Miller’ın liderliğindeki araştırma ekibi, İskit nüfusunun farklı beslenme şekillerini benimseyen ve yaşamlarını çeşitli faaliyetlerle sürdüren bir topluluk olduğunu ortaya koydu.

Ekip, Ukrayna'daki İskit döneminden kalma mezarlıklarda bulunan insan dişleri ve kemiklerini karbon, nitrojen, oksijen ve stronsiyum elementleri açısından analiz etti.

Bunun sonucunda söz konusu bölgede yaşayan insanların kentsel bölgelerde yoğunlaştığı, darı yetiştiriciliği ve hayvancılık yaparak daha karmaşık bir ekonomiyi benimsediği keşfedildi.

Miller, “İskit çağı açıkça bir çelişkiler dönemiydi, çiftçiler ve çobanlar arasındaki karmaşık etkileşimlerin kentsel bölgelerde yoğunlaşmasına katkıda bulunduklarına dair güçlü kanıtlar var" diye konuştu.

Bulgular sayesinde göçe ve göçebeliğe ilişkin klişelerden kurtularak, küreselleşmiş İskit toplumlarına dair dinamik ve karmaşık fikirler edinebiliriz.

Bölgedeki halkın beslenme biçimini yansıtan ipuçları, bazı bölgelerde toprakta yetiştirilmiş mahsüllerin tüketildiğine işaret ederken, jeolojik çevreyi yansıtan ipuçları da çoğu İskit insanının yaşamı boyunca uzun mesafeleri kat etmediğini ortaya koydu.

Bulgular, İskit nüfusunun homojen bir kültüre sahip olmadığı, bazı yerlerde tarımsal faaliyetlerle birlikte daha hareketsiz yaşamlar sürdüğü fikrini destekliyor. Araştırmada konuyla ilgili şu ifadeler yer alıyor:

İzotop çalışmamız, İskit halkının çeşitlilik gösterdiğini ortaya koyuyor ve onlara dair romantik fikirlere meydan okuyor. Bazı bireyler uzun mesafeler kat etmiş olsa da çoğunun kendi yerleşim yerlerinde, yerel olarak yaşamını sürdürdüğünü, karma bir ekonomik sistemi benimseyerek darı ve hayvan yetiştirdiğini gösteriyoruz.

 

Independent Türkçe, Michigan Üniversitesi, PLOS

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU