Yeni bir araştırma atmosferdeki oksijen miktarının, yaklaşık 1 milyar yıl sonra çok düşük seviyelere ineceğini ortaya koydu. Bilim insanları bunun sonucunda gezegendeki yaşamın çoğunun yok olacağını, geriye sadece mikropların (mikroskobik ölçekteki organizmalar) kalacağını düşünüyor.

ABD ve Japonya'dan bilim insanlarının yürüttüğü araştırmada oksijen seviyesindeki bu değişimin, gezegeni yaklaşık 2,4 milyar yıl önce yaşanan ve Büyük Oksidasyon Olayı diye bilinen olaydan önceki haline geri götüreceği ifade edildi. Dünya atmosferindeki oksijen, sıklıkla "oksijen devrimi" diye anılan bu olayda oluşmaya başladı. Zira gezegenin ilk dönemlerinde atmosferde oksijen yoktu.

Saygın bilim dergisi Nature Genoscience'ta yayımlanan makalede, oksijen seviyesindeki beklenen düşüşün Güneş'ten kaynaklanacağı öne sürüldü. Makalede konuyla ilgili şu ifadelere yer verildi:

Oluşturduğumuz model, atmosferdeki oksijenin Arkeyan Devri anımsatan seviyelere keskin bir şekilde düşeceği olayın büyük olasılıkla Dünya'nın iklim sistemindeki nemli sera koşullarının başlamasından ve atmosferdeki yüzey suyunun büyük ölçüde kaybından tetikleneceğini öngörüyor.

Bilim insanları bu sonuca Dünya'nın biyosferinin ayrıntılı bir modelini oluşturarak ulaştı. Modelde Güneş'in parlaklığındaki değişimler ve atmosferdeki karbon dioksit seviyelerinde buna karşılık gelen düşüş hesaba katıldı.

Zira araştırmacılar, Güneş'in zaman içinde ısı seviyesini artırmasını ve atmosferdeki karbondioksiti parçalamasını bekliyor. Buna göre karbondioksit seviyesinin azalması da gezegen yüzeyinde fotosentez yapan organizmaların azalmasına neden olacak ve nihayetinde oksijen seviyesi düşecek.

Georgia Teknoloji Enstitüsü'nden yerbilimci Chris Reinhard, "Oksijendeki düşüş çok ekstrem seviyelere varacak. Bugünkünden milyon kat daha az oksijenden bahsediyoruz"
diye konuştu.

Önceki araştırmalarda Güneş'ten gelen radyasyondaki artışın, okyanus sularını yaklaşık 2 milyar yıl içinde gezegen yüzeyinden sileceği tahmin edilmişti. Yaklaşık 400 bin simülasyona dayanan yeni modelde ise oksijendeki düşüşün önce yaşamı yok edeceği ortaya kondu.

Yerbilimci Reinhard ve Japonya'daki Toho Üniversitesi'nden çevrebilimci Kazumi Ozaki'nin yürüttüğü hesaplamalara göre, Dünya'nın oksijen açısından zengin olduğu dönem, gezegenin tüm yaşam süresinin yalnızca yüzde 20-30'una denk gelecek. Ancak mikrobiyal yaşam insanlar yok olduktan sonra da varlığını sürdürecek.

Ozaki, "Büyük oksijensizleşmeden sonra atmosfer; yüksek seviyede metan, düşük seviyede karbondioksit barındıracak ve ozon tabakası olmayacak" dedi ve ekledi:

Muhtemelen anaerobik (az oksijenle yaşayabilen) yaşam formlarından oluşan bir dünya kalacak.

Independent Türkçe, Science Alert, New Scientist, Webtekno

Derleyen: Çağla Üren