Afrika’nın en büyük 2. timsah parkı su sümbülleri nedeniyle hızla yok oluyor

Kenya’nın Büyük Rift Vadisi’nde yer alan ve değişik türlere ev sahipliği yapmasıyla bilinen önemli bir gölün su sümbüllerinin işgaline uğraması göldeki benzersiz vahşi yaşam çeşitliliğini tehdit ediyor

Kamnarok Gölü’nün yüzde 90’ını kaplayan işgalci su sümbülleri yüzünden Afrika’daki timsahlar tehdit altında / Fotoğraf: The Independent 

Caroline Chebet* - The Independent 

Kenya’nın Kamnarok Gölü kıyısında bir ördek sürüsü zarafetle gezinirken göl kıyısındaki su kanalına dalan timsahsa onların yaklaşan ayak seslerini takip ediyor.

Bölgenin ötücü kuş türleri kalan çamursu su birikintilerinde zorlukla yürüyor. Çöküntü Vadisi işgalci su sümbülleri yüzünden Afrika’daki timsahların ikinci en büyük evi olma özelliğini kaybetmek üzere.

Kamnarok Gölü, Elgeyo Kayalıkları ve yamaçları ne kadar huzurlu görünse de içerideki doğal hayat yavaş yavaş tükeniyor.

Başkent Nairobi’nin yaklaşık 220 km kuzeybatısında bulunan göl daha önceleri sulak alan olarak sınıflandırılmıştı, şimdiyse ortaya çıkan bir tehdit, gölün parlaklığını gölgeliyor.

Kamnarok Gölü doğal yaşam korucularından Elijah Chemitei konuyla ilgili şunları söyledi:

“Kamnarok Gölü hızla kuruyor ve çok yakında onu tamamen kaybedebiliriz. Timsahlar, üzerinde yaşayan 59 özel kuş türü ve kıyısında varlığını sürdüren tüm yaşam, bir yandan suyun kanallarla tahliye olması diğer yandan su sümbüllerinin suyu tüketmesinin tehdidi altında.”

Kiptilit, Kamnarok Gölü’nü Kerio Irmağı yatağıyla birleştirme tehdidi yaratan doğal bir su kanalı. Kanal büyük bir hızla büyüyerek Kamnarok Gölü’nün suyunu Kerio Irmağına doğru yönlendirdi.

Geniş bir alana yayılan su sümbülleri suyu çevreleyerek akıntının kanala doğru yönlenmesine neden oldu. Çevreciler bunun Büyük Rift Vadisi ‘ndeki Baringo ve Turkana gibi diğer gölleri de etkileyeceğine dair uyarılarda bulundu. Bunlar da su sümbüllerinin yayıldığı tatlı su gölleri arasında.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Kamnarok Doğa Hayatı Koruma İrtibat Bürosu memurlarından Jamse Kibet, “Gölden büyük ölçüde su çekiliyor ve su kanalı gün geçtikçe daha da büyüyor. Üzücü olan, su kanalıyla ilerlleyen su sümbüllerinin diğer göllere de yayılacak olması” diye konuşuyor.

Chemitei açıklamalarına ek olarak, göle küçük bir nehir koluyla gelen suyun, kanal tarafından çekilen sudan çok daha az olduğunu ve gölün 3 ay içinde tamamen kuruyabileceğini söyledi. Son 4 yılda gölü korumak için yaklaşık 150 bin sterlin (yaklaşık 1,2 milyon tl) harcandı ancak su kanalı rotasını değiştirerek su çekmeye devam ediyor.

“Kamnarok Gölü’nü kurtarmak için 150 bin sterline daha ihtiyacımız var” diyen Chemitei sözlerine şöyle devam ediyor:

“Su sümbülleri göl alanının yüzde 90’ını kapladı, siltasyon (erozyonla taşınan ince kum) da durumu giderek kötüleştiriyor. Su sümbülleri kontrolden çıktı. Bu yabanıl ot çok hızlı yayılıyor ve temizlemek için yeterli bütçemiz yok. Bu otun temizliği için başlatılan yerel yönetim projelerinden biri 10 günde 15 bin sterlinin çaçur edilmesine neden oldu. Asıl problem bu otun çok hızlı çoğalması.”

Kibet su sümbüllerinin timsahları kıyılara doğru sürüklemesinin insanla vahşi yaşam arasındaki çatışmayı kızıştırdığını söylüyor. Kibet, “Fillerin Baringo ve Turkana arasındaki kritik göç yollarından biri bu bölgeden geçiyor. 2013’ten beri bu bölgeye turist almıyoruz. Ekosistemi çitlerle çevrelemek de durumu iyileştirmedi” vurgusunda bulunuyor.

 

su sümbülü.jpg
Su sümbülleri bazen bulundukları gölü o denli çok kaplar ki, gemiler yürüyemez olur / Fotoğraf: Victorya Gölü, Afrika  

 

Kenya Deniz ve Su Ürünleri Araştırma Enstitüsü (KeMFRI) su sümbülünün bölgede 2 göle daha yayıldığını ama Kamnarok’un en yoğun zararı gördüğünü açıkladı. Enstitü koordinatörü Dr. Jembe Tsuma kontrol altına alınmazsa bu yabani otun su kenarlarında süren yaşamı ve bölgenin temel gelir kaynaklarından biri olan balıkçılığı olumsuz yönde etkileyeceğine dair uyardı. “Su sümbülü tatlı su göllerinde hızlı yayılır. Böyle elverişli şartlardaysa yayılma hızı iki katına çıkar.”

20 binin üzerinde timsaha ev sahipliği yapan göl 2013’te kurumuş ve kuraklaşmıştı. Timsahların çoğu ölmüş, hayatta kalanlarsa Kiptilit Su Kanalı’na göç etmişlerdi. Kanalın onarılmasıyla 2014 ve 2015’te göl de yeniden canlanmıştı. Ancak sorun yeniden ortaya çıktı. Bu defa su sümbülleriyle…

Bölge halkından John Chesoni, “Kamnarok Gölü Doğal Yaşam Parkı yönetiminin tartışmalarla sarsıldığını, yerel halkın bölgeyi korumak için yeni çözüm yolları aramak zorunda kaldığını” söylüyor.

Bölge 1983 itibariyle koruma altına alınmış olsa da Katibel, Kaptilomwo Barwessa, Kuikui, Muchukwo, Keturwo and Konoo kasabalarında yaşayan halk bu bölgenin kendilerine ait olduğunu iddia etmişti. Bölgenin turizm sorumlusu (The county director for tourism) Evans Kandie’nin açıklamalarına göre “Bu tartışmalar buraya gelen turist sayısını da etkiledi. Aynı ekosistemin başka bir parçası olan Rimoi şu an çok daha iyi durumda.”

 

*Kenya, The Standard

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/voices/campaigns

Independent Türkçe için çeviren: Irmak Göksu

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU