2021 Yatırım Programı açıklandı: Yatırım bütçesi İletişim Başkanlığı için 10, Boğaziçi Üniversitesi için 2 kat artırıldı

2021'de kamu tarafından yürütülen 3 bin 91 projeye 138,3 milyar TL ödenek tahsis edildi. En yüksek pay ulaştırma sektörüne ayrılırken, İletişim Başkanlığı, Diyanet ve Boğaziçi Üniversitesi'ndeki pay artışı dikkat çekti

Fotoğraf:Unsplash.com/@stellrweb

Kamuya ait hangi projeye ne kadar yatırım yapılacağının belirlendiği 2021 Yatırım Programı, 15 Ocak 2021 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı. 

2021 yılında kamu kurumları tarafından yürütülen 3 bin 91 projeye 138,3 milyar lira ödenek tahsis edildi.

Bunun yüzde 67,5'ini Merkezi Yönetim Bütçesi kapsamındaki kuruluşlar oluşturuyor.

Kalan yüzde 32,5'lik yatırımın ise kamu iktisadi teşebbüsleri, özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar ve sosyal güvenlik kuruluşları tarafından gerçekleştirilmesi programlandı.

Merkezi yönetim bütçesi, bakanlıklar, devlet üniversiteleri, bakanlıklara bağlı başkanlık ve kuruluşları kapsıyor.

Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçilmesinin ardından sayıları 16'ya düşen bakanlıklara son üç yılda ne kadar yatırım bütçesi ayrıldığına bakarsak: 
 


Yeni programa göre 2021'de yatırımlarına en fazla bütçe ayrılacak bakanlık 15,1 milyar lira ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı.

İkinci ve üçüncü sırada ise Milli Eğitim Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı yer alıyor. 

Tabloda dikkat çeken noktalardan biri de salgın ve eve kapanmalarla geçen bir 2020'nin ardından Sağlık Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığı'na yatırım planlarının neredeyse iki kat artırılmış olması. 

İçişleri Bakanlığı'nın bağlı kuruluşu Emniyet Genel Müdürlüğü'ne 2019'un yatırım planında 1,6 milyar lira ayrılırken, bu miktar 2021'de 2,5 milyar liranın üzerine çıktı. 

Opera ve bale yatırımları için ayrılan bütçe arttı

Kültür ve Turizm Bakanlığı'na bağlı Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü'ne ayrılan yatırım bütçesi son beş yılda şöyle değişti: 

2017: 9 milyon 108 bin lira
2018: 9 milyon 108 bin lira
2019: 8 milyon 500 bin lira 
2020: 9 milyon 300 bin lira
2021: 11 milyon lira 

Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'ne ayrılan 10 milyon 246 bin liralık yatırım bütçesi ise 2021'de 9 milyon liraya geriledi. Bu miktar 2020 için 6 milyon 500 bin liraydı. 

Kanal İstanbul Projesi: 20 milyon liralık yatırım planı 1000 liraya geriledi 

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın yürüttüğü ve kamuoyunda en fazla konuşulan proje Kanal İstanbul için ayrılan yatırım harcamalarında ise enteresan bir tablo ortaya çıkıyor. 

Kanal İstanbul projesi ilk kez 2014 yılına ait yatırım programında yer alıyor. 

"Kanal İstanbul Bağlantı Yolları (150 kilometre) Etüt Proje ve Yapımı" adıyla yer alan projenin 5 milyar lira tutarında olduğu ve 2014 için 10 milyon lira kaynak ayrıldığı belirtiliyor. 

O dönem 2013 yılında başlanıp 2018 yılında bitmesi planlanan "Kanal İstanbul Bağlantı Yolları (150 kilometre) Etüt Proje ve Yapımı" projesi için 2015'te de 2 milyon liralık yatırım bütçesi ayrılıyor. 2014 sonunda herhangi bir harcama yapılmadığı belirtiliyor. 

2016'nın yatırım programında ise söz konusu projenin bitiş tarihi 2019'a çekiliyor. Proje tutarı 5 milyar 380 milyon liraya çıkartılıyor. 2015 sonunda kümülatif olarak 2 milyon 539 bin lira harcama yapıldığı ifade ediliyor. 2016 için planlanan yatırım ise 3 milyon lira. 

"2017 Yılı Yatırım Programı"nda projenin bitişi 2020 olarak belirtiliyor. Değeri 5 milyar 767 milyon 360 bin olarak belirlenen projenin 2016 sonuna kadar 2 milyon 724 bin lira harcama yapılıyor, 3 milyon 855 bin lira yatırım öngörülüyor. 
 

5e04bb9d214ed82540b582a4.jpeg
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın paylaştığı animasyondan bir kare 


Bir sene sonraki programda projenin tamamlanma tarihi 2021'e uzatılıyor. Proje tutarı, 6 milyar 205 milyon 679 bin lira, 2017 harcaması 7 milyon 53 bin lira ve 2018 yatırımı 20 milyon lira olarak belirleniyor. 

2018'de Kanal İstanbul için yapılan harcamalarından biri de "Etüt-Proje ve Danışmanlık Hizmetleri". ÇED, danışmanlık, fizibilite etüdünü kapsayan bu hizmetler için 25 milyon 9 bin lira 2017 sonu itibarıyla harcanıyor. 2018'de planlanan yatırım, 18 milyon 57 bin lira oluyor. Bu projenin maliyeti ise 43 milyon lira. 

2019'a gelindiğinde proje yeniden tek başlığa düşüyor: Kanal İstanbul Bağlantı Yolları Etüt Proje ve Yapımı. Artık tutarı 7,2 milyar lirayı geçmiş proje için 2018'de yapılan harcama 8 milyon 205 bin lira. 2019 için yapılması planlanan yatırım tutarı 9 milyon 298 bin lira. 

Projenin bitiş tarihinin 2023'e çekilmesi "2020 Yatırım Programı"nda oluyor. Bu programa göre 2019'da 8 milyon 920 bin lira harcanan Kanal İstanbul Bağlantı Yolları Etüt Proje ve Yapımı projesi için yatırım planı 9 milyon 298 bin lira değerinde. 

Son olarak 2021'e ait yatırım programında projenin toplam tutarı 8 milyar 629 milyon 612 bin 200 liraya yükselmiş durumda. 2020 sonu itibarıyla 9 milyon 813 bin 100 lira harcama yapıldı. 2021 için ayrılan yatırım tutarı ise yalnızca bin lira. 

İletişim Başkanlığı için yatırım bütçesi 10 kat arttı
 


Cumhurbaşkanlığı'na direkt bağlı bazı başkanlıklara ayrılan yatırım bütçesine baktığımızda ise 2021'de en fazla Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı için pay ayrıldı. MİT'i 119 milyon 426 bin lirayla Diyanet İşleri Başkanlığı takip etti. 

Geçen sene 1 milyon 681 bin ayrılan İletişim Başkanlığı için yatırım bütçesi neredeyse 10 katına çıkarıldı ve 10 milyon lira oldu. 

Boğaziçi Üniversitesi için yatırım planı ikiye katlandı

Merkezi bütçe altında değerlendirilen devlet üniversitelerine baktığımızda ise yatırım planlarından en fazla payı İstanbul Üniversitesi alıyor. 2020'de 142 milyon 502 bin lira ayrılan üniversite için bu yıl 343 milyon 308 bin lira yatırım payı belirlendi. 

Melih Bulu'nun 2 Ocak'ta kayyum rektör olarak atanmasının ardından protestoların dinmediği Boğaziçi Üniversitesi'ne ayrılan yatırım miktarı son dört yılda ortalama 51 milyon liraydı. Ancak bu miktar 2021 için 101 milyon 584 bine çıkartıldı. Türkiye'nin en büyük birkaç üniversitesi için belirlenen yatırım programı şöyle: 
 


Hangi sektör ne kadar pay aldı? 

2021 Yılı Yatırım Programı kapsamındaki yatırım ödeneğinden en yüksek payı yüzde 30,7 ile ulaştırma-haberleşme sektörü yatırımları aldı.

Eğitim yatırımlarının payı yüzde 14,3, enerji yatırımlarının yüzde 12,2, madencilik yatırımlarının yüzde 10,4, tarım yatırımlarının yüzde 8,7 ve sağlık yatırımlarının yüzde 7,5 oldu. İmalat, turizm, konut, içme suyu ve kanalizasyon, teknolojik araştırma, çevre gibi diğer sektörlerin toplam payı ise yüzde 16,2 oldu.
 


Tarım sektöründe 2020 için 5,1 milyar seviyesinde planlanan yatırıma karşı aynı yılda kümülatif olarak 86,3 milyar liralık harcama yapıldı. Bu sektörde 2021 için yatırım bütçesi 11 milyar 983 milyon 15 bin lira olarak belirlendi. 

Koronavirüs pandemisiyle birlikte harcama ve yatırım bütçelerindeki en yüksek artış sağlık ve eğitim sektöründe oldu. 

Sağlık sektöründe 2020 için 6,1 milyar lira planlanırken, harcamalar 21,3 milyar liraya yükseldi. Harcamalar, 2019'da 13,3 milyar lira seviyesindeydi. 

Eğitimde ise 2019'da 18 milyar 145 milyon 604 bin 481 lira seviyesinde olan harcama yaklaşık 25 milyar lira oldu. Yatırım projeksiyonu 11 milyar seviyesinden 19 milyar üzerine çekildi. 

 

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU