2020'ye damga vuran Kovid-19 salgınının olumsuz etkilediği sektörlerden biri de turizm.
Birçok otel ya boş kaldı ya da yeterli doluluğa ulaşamadı.
Ancak sektörün yaşadığı sorunlar kamuoyunda kış aylarının gelmesiyle unutuldu.
Oysa turizm sağladığı döviz girdisiyle Türkiye'nin cari açığının kapanmasında önemli rol oynuyor.
Dolayısıyla gelecek sezonun nasıl geçeceği de merak konusu oluyor.
2020 yılını bitirirken turizmde son durumu ve gelecek sezona dair beklentileri 35 yıldan beri sektörün içinde yer alan Tur Operatörleri Dönem Sözcüsü Cem Polatoğlu ile konuştuk.
"Ağlayanımız yok"
Polatoğlu, turizm sektörüne pandemi sürecinde yeterli destek olunmadığını öne sürdü.
Öksüz evlat muamelesi gördüklerini ifade eden Polatoğlu, Bütün sektörlere bir şekilde yardım edildi, ediliyor, bize hiçbir şey yok" dedi.
Türkiye'ye en çok döviz kazandıran, istihdam yapan sektöre bugüne kadar ciddi destek sunulmadığını ifade eden Polatoğlu, "Hele seyahat acentelerine. Örneğin çok bilinen bir otomotiv fabrikasında bugün çalışan sayısı 400-500. Oysa ortalama bir otelde bile 400-500 kişi çalışabiliyor. Türkiye'deki bir yabancı otomotiv fabrikasının kazandığı 15 liranın belki ancak bir lirası bu ülkede kalırken, turizmde elde edilen gelirin yüzde 90'nı hatta daha fazlası bu ülkede kalıyor. Yardıma gelince otomotiv firmalarına ÖTV indirim, vergi affı geliyor ama bize bir şey yok. Hükümet ağlamayana mama vermiyor. Ağlayanımız yok. Bir istedik. Cevap gelmeyince sustuk" diye konuştu.
"Sıfır lira ciromuz olmasına rağmen vergi alınmaya da devam edildi"
Tur operatörleri olarak hükümetten bir talepte bulunduklarını ona da cevap alamadıklarını söyleyen Polatoğlu, şunları kaydetti:
Biz hibe de istemedik. Dedik ki 100 bin lira kredi açılsın. Ancak geri ödeme pandemiden sonra işler açılınca bu süre zarfında biz de kredinin ödenme sürecinde güvence olarak sertifikamızı temlik edelim, bakanlıkta kalsın. Yani satamayayım. Ödeme başlayınca faiziyle ödeyim. Ancak buna bile cevap gelmedi. Üstelik sıfır lira ciromuz olmasına rağmen, vergi alınmaya da devam edildi. Ağlamamız da fayda etmedi.
"11 bin seyahat acentesinin 6 bini battı"
11 bin seyahat acentesinin 6 bininin bu işi bir daha yapmamak üzere battığını öne süren Polatoğlu, "Geri kalan beş bin içinde aktif çalışan sayısı 300-400. Geri kalanı evlerden, elemansız işi yürütmeye çalışıyor. Tecrübeli elamanlar kaybedildi. İtalya, İspanya gibi pek çok Avrupa ülkesi bu süreçte kendi turizm sektörüne destek oldu. Çünkü sorunsuz bir döviz kaynağı. Örneğin Almanya, ülkedeki büyük bir tur şirketine 3.5 milyar dolar yardım etti. Bunu da hibe olarak verdi. Üstelik Almanya'daki tur şirketleri ülkeye turist getirmiyor, tersine dışarı insan götürüyor. Buna rağmen sektörü ayakta tutmak için destek olundu. Biz de ise yardım yapılmadı. Bir turizm ülkesinde sektörü batırmak bu kadar mı kolay olur?" değerlendirmesinde bulundu.
"Turizm sektöründe 2023'ten önce normalleşme zor"
Sektörün pandeminin geçmesi ve geçmemesi olmak üzere iki olasılık üzerine hesap yaptığını belirten Polatoğlu, "Gelecek turizm sezonu nasıl geçer? sorusuna şu cevabı verdi:
2019 yılında gelen turist sayısı 55 milyondu. Bu yıl turist sayısını 11 milyon gibi kapatacağız, gelirde 4-5 milyar dolar civarında olacak. Pandemi bitmezse muhtemelen yaza doğru vakalar biraz düşer. Daha tecrübeli olduğumuzdan bu sene turist sayısı biraz artar. 11 milyon turist sayısı 15 milyona çıkabilir. Gelirde 6-7 milyar dolara çıkar. Ancak pandemi biter, aşılar etkisini gösterirse 50 milyon olmasa bile 25 milyon gibi turist sayısına ve 18-19 milyar dolar gelire ulaşabiliriz. Ancak her halükarda 2023'ten önce turizm sektöründe normalleşmeyi yakalamak zor olur çünkü tatil konsepti de değişti.
"Çok umutlanılmaması lazım"
Bodrum Otelciler Derneği (BODER) Başkan Yardımcısı Hasan Güven ise sektörün 2021 için umutlu olmakla birlikte kendisinin pandeminin etkisini sürdürmesi, İngiltere'de virüsün mutasyona uğraması ve aşıların etkili olup olmayacağına dair belirsizlikten dolayı çok umutlanılmaması gerektiğini düşündüğünü söyledi.
"İptaller var"
Güven, geçtiğimiz günlerde Polonya, Çek Cumhuriyeti ve İngiltere'den rezervasyonlar almalarına karşın bunların bir kısmının iptal edildiğine dikkati çekerek, "Polonya, Bodrum'a haftada dört olan uçak sayısını ikiye indirdi. Çek Cumhuriyeti'nden yapılan rezervasyonlar da iptal edildi" dedikten sonra sözlerini şöyle tamamladı:
"Turizm sezonu, koronavirüs aşılarının başarısına bağlı"
Türkiye'de önümüzdeki sezon turizmin ne olacağı henüz belli değil. Avrupa'da aşıların ne sonuç vereceği bilinmiyor. Aynı durum Türkiye için de geçerli. Halen aşı sürecinin nasıl işleyeceği bilinmiyor. Bunları görmeden bir şey söylemek zor.
© The Independentturkish
