İklim değişikliği, dünyanın en fakir insanlarının gıdalarını zehirlerken, zehirli besinler de tehlikeli gazları atmosfere salarak, küresel sıcaklığı artırıyor.

Uzmanlar, aşırı hava koşullarının temel gıdalar üzerindeki olumsuz etkisi konusunda uyararak, bu koşulların başka tehlikeler de yaratabileceğini söyledi.

Kuraklığın arttığı dönemlerde, mısır, fasulye ve manyok gibi bitkiler, su ihtiyacını nitrat ve hidrojen siyanür kullanarak gideriyor. Bu kimyasalların salınımı da hem insanlar hem de hayvanlar için ölümcül sonuçlar doğurabiliyor.

Sıcak iklimlerde yer alan ve gelişmekte olan ülkelere özgü gibi görünse de, sıcaklıkların yükselmeye devam etmesi halinde, bu sorunlar kuzey ülkelerine de sıçrayacak. 

Birleşmiş Milletler (BM) Çevre Programı’nın eski çalışanlarından Profesör Jacqueline McGlade, konuyla ilgili şunları aktardı: 

“Bugüne dek iklim değişikliği hakkında birçok uyarıda bulunduk. Artık bunları dikkate almak zorundayız. Çünkü ana besin kaynaklarımız iklim değişikliğine adapte olmaya çalışıyor. İşte bu adaptasyon, insanlar ve çiftlik hayvanları için çok tehlikeli.”

McGlade, Etiyopya’daki yoksul çiftçilerin ve hayvanlarının gizemli ölümleriyle bu alana ilgi duymaya başladığını söyledi.

Ülkedeki kuraklığın körlük, denge kaybı gibi nörolojik sorunları ve bunlara bağlı ölümleri açıklamaya yetmemesi sonucu, araştırmacılar, kuraklığın mahsullere zarar verdiği ve insanları yol kenarlarındaki yabani otları tüketmeye zorladığı bölgelere odaklandı.

Sonunda, kuraklığın bitkilerin savunma mekanizmasını harekete geçirdiği ve su ihtiyacını hidrojen siyanürle giderdiği keşfedildi.

McGlade ve ekibi, elde ettikleri bulguları, BM’ye 2016’da sundukları raporda bir araya getirdi.

Rapor, iklim değişikliğinin besin sistemi üzerindeki etkisini ortaya koyuyor.  
 

Bu etkiye bağlı olarak, sebzelerdeki aflotoksin miktarının da artacağı düşünülüyor. Zehirli bir madde olan aflotoksini, kuraklık koşullarında mısır ve diğer sebzelerde yetişen mantarlar üretiyor.

Avrupa Gıda Standartları Ajansı, kanserle de bağlantılı olan bu toksinin bağışıklık sistemi ve vücut gelişimine zarar verdiğini ayrıca küresel sıcaklığın yalnızca 2 derece artması halinde Avrupa’daki besin güvenliğinin de tehlikeye gireceğini ifade etti.

Sonuçlar her ne kadar iç açıcı görünmese de, McGlade bölgeye özgü yabani bitkilerin ısı ve hastalık toleransının daha yüksek olmasını umuyor.

Etiyopya’da 4 bin yıldır yetiştirilen buğday ve mısır türleri üzerine çalışan, Uluslararası Biyoçeşitlilik Araştırmaları’ndan Dr. Carlo Fadda da, bazı çeşitlerin hastalıklara ve kuraklığa daha dayanıklı olduğunu belirtti. Fadda’ya göre bu çeşitler, kuraklığın şiddetli olduğu yıllarda bile verimliliğini koruyabiliyor.

Uzmanlar, hastalık ve kuraklık izleme sistemleriyle bu çeşitlerin esnek yapısını birleştirerek toksik bitkilerin yaratacağı zarardan kaçınmayı amaçlıyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/environment

Independent Türkçe için çeviren: Çağla Üren