18 Mayıs itibarıyla Türk Lirası cinsinden işlemlerini askıya aldıkları açıklayan Lüksemburg merkezli Clearstream Banking ve Belçika merkezli Euroclear Bank, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun (BDDK) döviz takası (swap) işlemlerini kısıtlamasından muaf tutuldu.
BDDK’dan yapılan açıklamada “Sermaye piyasası mevzuatında tanımlanan Yabancı Merkezi Saklama Kuruluşları(YMSK) arasından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenecek kuruluşların, söz konusu sınırlamadan muaf tutulmasına karar verilmiş ve bu karara istinaden Kurum tarafından Euroclear Bank ve Clearstream Banking isimli kuruluşların söz konusu sınırlamadan muaf tutulması uygun görülmüştür” denildi.
Karara gerekçe olarak “Türk Lirası cinsinden tahvil ve kira sertifikası işlemlerinin takas operasyonlarının olumsuz etkilenmemesi ve TL cinsinden menkul kıymetlerin etkin ve verimli bir şekilde işlem görmesini temin etmek” gösterildi.
BDDK’dan yapılan diğer bir açıklamada ise şu ifadeler yer aldı:
Bankaların, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) faaliyet gösteren şubeleri ile gerçekleştirecekleri TL işlemlerinin ve söz konusu şubelerin, zorunlu karşılık yükümlülükleri kapsamında KKTC Merkez Bankası bünyesinde bulundurmak zorunda olduğu TL cinsinden tutarlar da dahil olmak üzere, KKTC Merkez Bankası ve KKTC Kalkınma Bankası A.Ş. ile gerçekleştirecekleri TL işlemlerinin, söz konusu sınırlamadan muaf tutulmasına karar verilmiştir.
Ne olmuştu?
BDDK’nın gerekçelerini “Kovid-19 salgınının yol açtığı finansal risk artışının azaltılması ve TL kaynakların verimli şekilde, ağırlıklı olarak kamu ve özel kesimin finansman ihtiyacının giderilmesinde kullanılmasına öncelik verilmesi” diyerek açıkladığı kararlarından ilki 12 Nisan’da duyuruldu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Buna göre Türk Lirası almak isteyen yabancı bankaların öz kaynaklarının yüzde 10’u oranında belirenmiş swap (TL değiş-tokuşu) limiti yüzde 1’e çekilmişti. Bu oran, geçtiğimiz sene yüzde 50’ydi.
BDDK, 7 Mayıs’ta yaptığı açıklamada ise yükümlülüklerini ödeyemeyen BNP Paribas, Citibank ve UBS ile bir bacağı Türk Lirası olan döviz işleminin yapılmayacağını duyurmuştu. Ancak bu karardan dört gün sonra BDDK’dan yeni bir açıklama gelmiş, “Bir bacağı Türk Lirası olan yeni bir döviz işlemleri” yasağı üç banka için kaldırılmıştı.
Bahse konu “yükümlülükler”, yabancı bankaların swap işlemlerine limit getirilmeden önce ellerinde TL yokken yurt içi bankalardan borç aldıkları TL’ler. Yıllardır olduğu gibi bu TL’leri satıp döviz alan bankaların borçlarını TL cinsinden ödeme zamanı geldiğinde getirilen limit nedeniyle piyasada TL’ye ulaşamamış, dolayısıyla temerrüde düşmüşlerdi.
Clearstream Banking web sitesinden yapılan açıklamada Bridge isimli ortak iletişim platformu üzerinden yapılan Türk Lirası cinsi işlemlerin "Türk Lirasına koronavirüs nedeniyle getirilen likidite kısıtlamaları" nedeniyle artık elverişli koşullarda takas edilemeyeceği için geçici olarak durdurulduğu belirtilmişti.
Yurt dışında yerleşik finansal kuruluşlara yapacakları TL plasmanlar, TL depo, TL repo ve TL kredilerin toplamı, bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarının yüzde 0,5’i ile sınırlandırılmıştı.
Independent Türkçe
