Endonezya’daki 34 ilden 16’sında yapılan veri incelemesine göre ülkede 2 bin 200’den fazla kişi Kovid-19 semptomları yüzünden öldü ancak hastalığın kurbanı olarak kaydedilmedi.

Endonezya dünyanın en düşün test oranlarından birine sahip. Bazı epidemiyologlar bunun dünyanın en kalabalık 4. ülkesindeki enfeksiyonların boyutunun doğru bir görüntüsünü elde etmeyi zorlaştırdığını düşünüyor.

16 ilden toplanan güncel veriler, akut koronavirüs semptomlarıyla gözetime alınan hastaların 2 bin 212’sinin öldüğünü gösteriyor. Endonezya Sağlık Bakanlığı, semptomları için başka açıklama bulunmayan hastaları sınıflandırmak için PDP kısaltmasını kullanıyor.

Reuters’ın elde ettiği veriler, hastaneler, klinikler, cenazeleri denetleyen yetkililer ve il teşkilatlarından günlük ve haftalık olarak toplandı. İnternet sitelerinin kontrolü, il yetkilileriyle görüşmeler ve Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) raporlarının incelenmesiyle bir araya getirildi.

2 bin 212 ölümün yanında, bu illerde Kovid-19 testi pozitif çıkan ve resmi olarak hastalığın kurbanı olarak kaydedilen 693 ölüm gerçekleştiği bildirildi.

Bu 16 il, ülkedeki 260 milyonluk nüfusun dörtte üçünden fazlasını oluşturuyor.

Endonezya hükümetinin Kovid-19 görev gücünün üst düzey üyelerinden Wiku Adisasmito, söz konusu bulgulara itiraz etmemekle birlikte PDP olarak sınıflandırılan hastalar arasında ne kadar koronavirüs kurbanı bulunduğuna ilişkin soruları yanıtlamadı.

Adisasmito, Endonezya'daki 19 bin 897 şüpheli koronavirüs hastasının birçoğunun, personel sayısının yeterli olmadığı laboratuvarlarda işlenmeyi bekleyen örneklerin çok fazla olması nedeniyle test edilemediğini söyledi. Ayrıca bazı kişilerin de numuneleri analiz edilmeden hayatını kaybettiğini ifade etti.

Binlerce veya yüzlerce örneği test etmeleri gerekiyorsa, hangisine öncelik verecekler? Halen hayatta olan kişilere öncelik verilecek.

Sağlık Bakanlığının son Kovid-19 kılavuzuna göre, PDP olarak sınıflandırılanlar, yeni koronavirüs dışında klinik bir açıklaması olmayan akut solunum yolu hastalıklarından muzdarip kişilerden oluşuyor.

Tıp uzmanları da, ulusal çaptaki gerçek ölüm oranının, 765 olarak bildirilen resmi rakamdan daha yüksek olduğunu söyledi.

Endonezya Üniversitesi'nden Epidemiyolog Pandu Riono, “PDP ölümlerinin büyük çoğunluğunun Kovid-19'dan kaynaklandığına inanıyorum” dedi ve bu kişilerin koronavirüs semptomları gösterdiğinin altını çizdi.

Endonezya’da Kovid-19 ölümleri ve şüpheli ölümler hakkında bir grafik: Lacivert çizgiler teyit edilmiş ölümleri, turuncular ise şüpheli ölümleri gösteriyor (Reuters)

Endonezya 27 Nisan itibarıyla toplamda 9 bin 96 koronavirüs vakası duyurdu. Ülkede bir milyon kişi başına 210 test yapıldı. Komşu Avustralya’da kişi başına yüz kat daha fazla test yapılırken, Vietnam’daki oranlar da 10 kat daha yüksek.

Endonezya Üniversitesi’nden Epidemiyolog Dr. Iwan Ariawan, “Gerçek enfeksiyon ve ölüm oranı resmi olarak bildirilen verilerden daha yüksek, çünkü testlerimiz nüfus ölçeğinde hala çok az” dedi.

Başkan Joko Widodo’nun hükümeti, aktivistler ve muhalifler tarafından salgın konusunda şeffaf davranmamakla suçlanıyor.

Ülkenin önde gelen doktor örgütü Endonezya Doktorlar Derneği’nin başkanı Daeng Faqih, test yapılmadan ölen şüpheli Kovid-19 vaka sayısını açıklaması için hükümete çağrı yapmıştı.

Endonezya'daki DSÖ temsilciliği de hafta sonu, şüpheli koronavirüs vakalarındaki ölümlerin de açıklanması gerektiğini söylemişti.

Hükümetin verileri gizlemediğini ifade eden Adisasmito ise DSÖ'nün şüpheli ölüm istatistiklerinin açıklanmasını istediğini bilmediğini ifade etti.

Independent Türkçe, Reuters