ABD Başkanı Donald Trump, 'Yüzyılın Anlaşması' ismini verdiği tek taraflı Ortadoğu Barış Planı'nı açıkladı.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile ortak basın toplantısı düzenleyen Trump, Kudüs'ün İsrail'in "bölünmez" başkenti olarak kabul edileceğini açıkladı.

"Gerçekçi iki devletli çözüm ile Filistin’in İsrail güvenliğine tehdidi azaltılacaktır" ifadesini kullanan Trump, detaylı net bir harita için komisyon kurulacağını bildirdi.

 Ortadoğu barış planına göre Trump, Filistin'e, bağımsız bir devlet olabilmesinde gerekli koşulları yerine getirebilmesi amacıyla 4 yıllık bir süre öngördüklerini belirtti.

"Filistin devleti terörü reddetmeli, onlar için çok şey yapmam lazım"

"Gelecekte Filistin devletinin kurulmasının şartları arasında terörü reddetmesi var" diyen ABD Başkanı "Kudüs İsrail'in bölünmemiş başkenti kalacaktır" diye konuştu ve şunları söyledi:

İsrail için çok şey yaptım, en önemlisi korkunç ve berbat İran nükleer anlaşmasından çekilmek.  Filistin için de çok iyi bir anlaşma olmasını istiyorum. Filistinliler için de çok şey yapmam lazım, yoksa adil olmazdı.

"Süleymani Ortadoğu’yu bölmeye çalışıyordu"

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’a bir mektup gönderdiğini açıklayan Trump şöyle konuştu:

Kendisine Filistinlilere tahsis edilen toprağın onlar için 4 yıl açık tutulacağını söyledim. Bu tarihi fırsata olan yanıtınız, Filistin'in devlet olması için nasıl liderlik yaptığınızı dünyaya gösterecek. İran rejimi büyük oranda zayıflamış durumda. Kasım Süleymani'yi, dünyanın bir numaralı teröristini ortadan kaldırdık. Hizbullah'ın başı ile iyi şeyler peşinde değillerdi. İsrail nefretini yaymaya çalışıyorlardı. Kudüs'ü özgürleştirmek için İsrail'le savaşmamız gerek diyorlardı. İsrail'in düşman olduğunu söyleyerek Ortadoğu’yu bölmeye çalışıyorlardı.

Trump ayrıca, Ortadoğu barış planının bağımsız bir Filistin devleti ve Filistinliler için "son şans" olduğunu söyledi.

Mescid-i Aksa'nın statüsü değişmeyecek

Öte yandan Trump, Mescid-i Aksa'nın statüsünün değişmeyeceğini, İsrail'in bu bölgenin güvenliğini sağlamaya ve Müslümanların Mescid-i Aksa'daki ibadetlerini yapmasını temin etmeye devam edeceğini dile getirdi.

Trump, Ürdün'ün bu konuda bugüne kadar olduğu gibi özel durumunun korunacağını ve bu ülkenin İsrail ile çalışmaya devam edeceğini sözlerine ekledi.

"İslam dünyasının 1948'teki hatası"

"İslam dünyasının 1948'te yaptığı hatayı, İsrail'i tanımak yerine saldırma hatasını düzeltmesinin zamanı gelmiştir" diyen Trump, üç ülkeye minnettar olduğunu belirtti:

Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman'a buraya elçilerini gönderdikleri için teşekkür ediyorum.

Trump, planın haritasını Twitter hesabından paylaştı:

Netanyahu: Bir fırsat ve kaçırmayacağız

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da "Bahreyn, Birleşik Arap Emirlikleri ve Umman'ın burada elçilerini görmek çok güzel, ne kadar önemli bir anda olduğumuzu gösteriyor" diyerek söze başladı. Trump'ın Ortadoğu barış planının detaylarını aktardı.

Planı "İsrail için çok büyük ve tarihi bir kazanım" şeklinde nitelendiren Netanyahu, ABD'nin Ortadoğu barış planı kapsamında Batı Şeria'daki Yahudi yerleşim yerlerini İsrail toprağı olarak tanıyacağını açıkladı.

Netanyahu ayrıca, Trump'ın planına göre İsrail'in, Ürdün Vadisi üzerindeki hakimiyetini sürdüreceğini de ifade etti.

Filistinli mültecilere geri dönüş hakkı yok

ABD'nin planına göre yaklaşık 6 milyonu bulan Filistinli mültecilerin geri dönüş hakkının olmayacağını da açıklayan Netanyahu, planın bölge barışına büyük katkı sağlayacağını savundu.

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın "yüzyılın şamarı" olarak nitelendirdiği plan, bazı ekonomik yardımların dışında Filistin halkı lehine hiçbir şey içermediği gerekçesiyle eleştiriliyor.

ABD'den İsrail ve Filistin'deki vatandaşlarına seyahat uyarısı

Trump'ın açıklamasının ardından Washington yönetimi, İsrail ve Filistin'deki vatandaşlarına seyahat uyarısında bulundu. 

ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Terör örgütleri veya bireysel teröristler, İsrail, Batı Şeria ve Gazze'de olası saldırıları planlamaya devam ediyor." denilerek, ABD vatandaşlarından, bu bölgelere yapacakları seyahatlerde dikkatli olmaları istendi. 

Turistik alanlar, seyahat merkezleri, alışveriş merkezlerinin yanı sıra devlet binalarının hedef alınabileceğine işaret edilen açıklamada, "Kudüs ve Batı Şeria'da şiddet olayları meydana gelebilir" ifadesine yer verildi.  

ABD'li kamu görevlilerinin abluka altındaki Gazze Şeridi, Suriye, Lübnan ve Mısır sınırından uzak durmaları istenen açıklamada, "ABD hükümeti çalışanlarının Batı Şeria'ya seyahati büyük oranda sınırlandırılmış, Kudüs'teki çalışanların hareketlerine de sınırlama getirilmiş ve Gazze'ye gitmeleri yasaklanmıştır" ifadeleri kullanıldı.

"İsrail'in istediği zaman Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimlerini ilhak edebilir"

Trump'ın toplantısına katılan ABD'nin İsrail Büyükelçisi David Friedman, daha sonra gazetecilere gündeme dair açıklamalarda bulundu. 

"İsrail'in, Yahudi yerleşimleri ilhak etmek için beklemesine gerek var mı?" şeklindeki soruya Friedman, "Hayır İsrail'in beklemesine gerek yok" cevabını verdi. 

"İsrail kabinesi Pazar günü ilhakı oylayacak"

Bu arada Anadolu Ajansı (AA) "İsrail kabinesinin pazar günü işgal altındaki Batı Şeria'da yer alan Ürdün Vadisi ve yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin ilhakını oylayacağını" duyurdu.

BAE’den destek

Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Washington Büyükelçisi Yusuf el-Uteybe, Trump'ın planının yıllardır devam eden birçok meseleye değinen "önemli bir girişim" olduğu görüşünü dile getirdi.

Trump'ın açıkladığı bu planın, Filistinliler ve İsrail arasında yeniden müzakerelere dönüş yapmak için "önemli bir başlangıç noktası" sunduğu ifade edilen açıklamada, "BAE olarak, Filistin-İsrail anlaşmasını sağlamak için ABD'nin devam eden çabalarını memnuniyetle karşılıyoruz" ifadesine yer verildi.

 

Independent Türkçe, Ajanslar