Ürdün Kralı 2. Abdullah: İran tehdidi Ürdün'e kadar uzandı

Ürdün Kralı, İsrail’deki seçimlerle ilgili politikalardan kaynaklanan (Batı Şeria’nın ilhakına yönelik) söylemlerin, bölgede endişe düzeyini artırdığını belirterek Ürdün’ün barışa olan bağlılığının altını çizdi

Fotoğraf: AA

Ürdün Kralı 2. Abdullah’ın verdiği son röportaj, içerik açısından öncekilerden oldukça farklıydı. Kral Abdullah, bir anlamda oldukça kötü aşamalara tanık olan Ürdün-İsrail ilişkilerinin değiştiğine ve Yüzyılın Anlaşması’na karşı esneklik yaşandığına işaret ettiği açıklamasında İran tehdidinin Ürdün’e kadar uzandığı uyarısında bulundu.

Ürdün Kralı 2. Abdullah, France 24 kanalına verdiği röportajda, ülkesi ile İsrail arasında neredeyse iki yıldır askıya alınan diyalogun yeniden başlaması gerektiğini vurguladı.

Ürdün Kralı, İsrail’deki seçimlerle ilgili politikalardan kaynaklanan (Batı Şeria’nın ilhakına yönelik) söylemlerin, bölgede endişe düzeyini artırdığını belirterek Ürdün’ün barışa olan bağlılığının altını çizdi.

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Ürdün Kralı’nın açıklamasından birkaç gün önce Batı Şeria’daki hiçbir Yahudi yerleşim biriminin boşaltılmayacağını duyurmuştu. Netanyahu, daha önce de Batı Şeria’daki yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin tamamını ve Ürdün Vadisi’ni İsrail’e ilhak etme taahhüdünde bulunmuştu.

Yüzyılın Anlaşması’na yönelik esneklik

Ürdün Kralı 2. Abdullah, Yüzyılın Anlaşması konusundaki eski sert tavrının aksine daha önce sergilemediğini bir esneklik ortaya koydu. Kral Abdullah, “Koşullar halen gri. Çünkü biz hâlâ planın içeriğini bilmiyoruz” diyerek anlaşma açıklandığında görevlerinin ‘bardağın dolu tarafından bakmak’ ve Filistinliler ile İsraillileri bir araya getirmenin yollarını düşünmek olduğunu vurguladı.

Ürdün Kralı açıklamasını şöyle sürdürdü;

“ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman bu ayın başlarında Batı Kudüs’te verdiği bir konferans sırasında Yüzyılın Anlaşması olarak bilinen ABD planının ‘ABD’nin İsrail tarafından Batı Şeria’nın bazı bölgelerinin ilhakını onayladığını gösterdiği’ mesajı verdi.”

İran Hilali uyarısı

General Kasım Süleymani suikastı sonrasında ABD ve İran arasında artan gerime ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Ürdün Kralı, “Bu gerginlik açık bir savaşa dönüşebilir. Bunun bedelini ilk ödeyenler de Iraklılardır” dedi.

Kral Abdullah açıklamasını şöyle sürdürdü;

“Irak son iki yıldır güçlü bir şekilde olumlu bir yöne doğru ilerliyor. Ben, hükümetin görevi bırakmasının ülkeyi geriye götürdüğünü düşünüyorum. Ancak Iraklı liderlerin yeniden olumlu bir yönde hareket edebileceklerinden de eminim. Mezhep uygulamalarına ilişkin bir yönelim olmadığını kararlı bir şekilde göstermek zorundayız.”

Kral Abdullah, ABD Başkanı Donald Trump’ın ‘İran’ın bölgedeki dört ABD Büyükelçiliği’ne saldırı düzenlemeyi planladığı’ yönündeki iddialarına da yanıt verdi. Ürdün Kralı, “İran’ın 2019’da Ürdün de dahil birçok bölgeye yönelttiği tehditler endişe uyandırıcı bir düzeyde. Ancak bir şey olmadı” ifadelerini kullandı.

Ürdün’ü hedefleyebilecek ajanlarla mücadele etmek için halen teyakkuzda olduklarını söyleyen Kral Abdullah, Irak, Suriye ve Lübnan’a ulaşan ‘İran Hilali’ ile mücadele edilmesi gerektiğini vurguladı.

Şam ile diyalog

Ürdün Kralı II. Abdullah, Suriye meselesine ilişkin de Şam rejimine ‘siyasi ve anayasal yolda, doğru yönde ilerlemeyi sağlamak için’ yeni bir anayasa ve yeni bir hükümet konularında harekete geçme çağrısında bulundu. Ürdün Kralı, en büyük zorluğun da Suriye’nin yeniden inşası ve Suriyelilere daha iyi bir hayat fırsatı sunma noktalarının olduğunu söyledi.

Kral Abdullah, rejimle diplomatik ilişkilerin yeniden başlaması konunda yaptığı açıklamada da Amman ile Şam arasında diyalog bulunduğunu belirtti. Ürdün Kralı ayrıca Suriye’deki son koşullara bakıldığında bu durumun uluslararası çapta bir tutum olduğunu ve birçok ülkenin bu yönde ilerlediğini vurguladı.

Ürdün’ün bölgedeki krize yönelik tutumu

Yazar ve siyasi analist Zeyd Navayseh, Kral Abdullah’ın ifadelerinin Ürdün’ün bölgedeki krize yönelik yaklaşımını yansıttığını söyledi.  Navayseh, “Bu kez söylemleri farklı bir düzeyde. Bölgesel krizlerle ilgilenirken eksen politikasından ve kutuplaşmadan kaçınmaya çalışıyor” dedi.

Zeyd Navayseh, Ürdün Kralı’nın Irak’ın batısı, Suriye’nin güneyi ve doğusundaki DEAŞ terör örgütünün geri dönüşü ve Libya’ya kadar genişlemesi risklerine karşı uyarılarda bulunduğunu belirtti.

Navayseh sözlerini şöyle sürdürdü;

“Kral, Şii hilalini yeniden tanımladı. Bunun bir Şii değil, İran hilali olduğu uyarısı yapan ilk kişiydi. Bu durum, başta Irak olmak üzere Arap Şii bileşenleri etkileyebilecek mezhep merkezli tanımlardan kaçınma çerçevesinde anlaşılabilecek bir girişimdir.”

Zeyd Navayseh’e göre Ürdün Kralı’nın sözleri, Ürdün’ün çeşitli meselelere dair yaklaşımını da gözler önüne seriyor.

Yüzyılın Anlaşması’na ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Navayseh, “Ürdün, Yüzyılın Anlaşması’nın kendine rağmen gerçekleşeceğini biliyor.  Trump ile yüzleşemez. Trump, Kral’a bu yönde bir mesaj göndermekte tereddüt etmiyor” dedi.

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Kübra Şahin

independentarabia.com/node/86446

DAHA FAZLA HABER OKU