Hamas ve İslami Cihad Kahire'de: Ateşkes mümkün mü?

Geçen ayın ortalarında Gazze Şeridi, İslami Cihad Hareketi başta olmak üzere Filistinli gruplar ve İsrail arasında benzeri görülmemiş bir askeri tırmanışa tanık oldu

İsrail’in Gazze Şeridi'ne yönelik hava saldırısı sırasında yaşanan bir patlama / Fotoğraf: AFP

Mısır’a yönelik “İsrail ve Gazze Şeridi’ndeki Filistinli gruplar arasında anlayış sağlama” çağrısı çerçevesinde Mısırlı üst düzey bir güvenlik görevlisinin belirttiğine göre, Hamas’ın Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye, İslami Cihad Hareketi’nin Genel Sekreteri Ziyad en-Nahale ve beraberlerindeki heyetler, “Gazze Şeridi’ndeki son gelişmeleri ve Filistin davasının geleceğini” ele almak için Kahire’de Mısırlı yetkililerle bir araya geldi.

İsmail Heniyye başkanlığındaki Hamas ve Ziyad en-Nahale başkanlığındaki İslami Cihad heyetleri, ziyaretin, Mısırlı yetkililerle yapılan toplantılar kapsamında geliştiğini açıkladı. Ziyarete ilişkin ayrıntılı bilgiye ise yer verilmedi.

Masada 5 konu var

Mısırlı kaynaklar, Independent Arabia’ya yaptıkları açıklamada, “Mısırlı yetkililerle Filistinli grupların yetkilileri arasındaki toplantıların gündeminde bulunan en belirgin konulardan biri de Gazze’ye uygulanan ablukanın hafifletilmesi ve İsrail’in olası askeri tırmanışlarını durdurması karşılığında İsrail ile Gazze Şeridi’nde uzun vadeli bir ateşkes sağlama olasılığıdır” dedi. Kaynaklar, bu görüşmelerin düzenlenmesini gerektiren konular arasında “Filistinli gruplar arasındaki Filistin uzlaşısının geleceği ve Filistin tarafından ilan edilmek üzere olan seçimler” meselelerinin de olduğunu belirtti.

Geçen ayın ortalarında Gazze Şeridi, İslami Cihad Hareketi başta olmak üzere Filistinli gruplar ve İsrail arasında benzeri görülmemiş bir askeri tırmanışa tanık oldu. Tırmanış, İsrail’in İslami Cihad’ın askeri komutanı Baha Ebu el-Ata ve eşine yönelik suikastı, 36 Filistinliyi öldürmesi ve onlarca Filistinliyi de yaralaması sonrasında başladı. Tırmanış sonrasında Kahire ve Birleşmiş Milletler (BM) önderliğinde iki taraf arasında ateşkes ilan edildi.

“Uzun vadeli bir ateşkes” için öncelik

Mısırlı kaynaklara göre şu an birleşik bir pozisyondaki Hamas ve İslami Cihad’ın çağrı yaptığı Mısır, bu anlayışları ele almak amacıyla, Kasım ayı ortalarında sağlanan ateşkesi devamlı hale getirerek, Gazze’de uzun vadeli bir ateşkes sağlamak istiyor. İslami Cihad, söz konusu ateşkesin bazı maddelerini kabul etmiyor.

Kaynaklar, “Mısır, Gazze’deki gruplar arasındaki çatlakları kabul etmediğini doğruladı. Medya ve saha raporları da yakın zamanda (İslami Cihad Hareketi’nin askeri kanalı olan Seraya el-Kudüs komutanı Baha Ebu el-Ata’ya yönelik suikastla) İsrail’in yol açtığı tırmanışın ardından Hamas ve İslami Cihad arasındaki pozisyon farklılıklarına ve saha anlaşmazlıklarına değindi.

İslami Cihad Hareketi, Hamas yönetimindeki Gazze’nin tanık olduğu önceki tırmanışlardan farklı olarak İsrail ile tırmanışı artırdı.

İsrail medya organları, son günlerde Mısır ve BM’nin arabuluculuk yaptığı Gazze’deki Filistinli gruplar ve İsrail arasındaki ateşkesi güçlendirme hususunda ilerleme kaydedildiğini duyurdu.

Bir kaynak da “Bazı gruplar, hala geçen ayın ortalarında sağlanan ateşkes anlaşmasının bazı maddeleri hususunda çekinceli. Tüm maddelerinin uygulanmasından önce İsrail tarafından Gazze’ye uygulanan ablukanın kaldırılması çağrısında bulunuyorlar” açıklamasında bulundu.

Kahire’nin İslami Cihad’a önerdiği ve uzlaşı sağlanan anlaşmanın özü, Hareket’in “tırmanışı ve füze atışını durdurma” taahhüdünün yanı sıra İsrail’in “Gazze Şeridi’ndeki suikastları durdurma, Gazze’de tırmanıştan kaçınma” hususunda taahhütte bulunmasını gerektiriyor. Ancak İsrail, Mart 2018’den bu yana devam eden büyük geri dönüş yürüyüşlerinin sonlanmasını da talep ediyor. Filistinli gruplar ise Gazze üzerindeki abluka kaldırılmadan bu seçeneği kabul etmiyor.

Mart 2018’den bu yana Filistin halkı, her cuma günü İsrail ve Gazze Şeridi sınırında Filistinli mültecilerin 1948 yılında göç ettikleri topraklara geri dönüş haklarını temsil etmek ve İsrail’in Gazze Şeridi’ne uyguladığı ambargoyu kaldırmak için “Büyük Geri Dönüş Yürüyüşü” düzenliyor.

Öte yandan Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’nin Kahire ziyareti, bu yıl Mısır’a yönelik ikinci ziyaret oldu. 2017 yılından bu yana Hamas Siyasi Büro Başkanı olarak düzenlediği ilk dış ziyareti kapsamında Hamas heyetine liderlik eden Heniyye, 3 Şubat’ta Mısır’a 3 haftadan uzun süren bir ziyarette bulunmuştu.

Mısır, Fetih ile Hamas hareketleri arasında iç uzlaşı ve direniş grupları ile İsrail arasında ateşkes sağlanması başta olmak üzere yıllardır arabuluculuk rolü üstleniyor. Filistin halkının, yaşam koşullarını iyileştirmek için İsrail ablukasına son verilmesi taleplerine yanıt vermek için çalışıyor.

2008’den bu yana İsrail, Gazze Şeridi’nde Hamas ve müttefik gruplara karşı 3 savaş düzenledi. İsrail, 2006 yılından bu yana bölgeye bir abluka uyguluyor.

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Kübra Şahin

independentarabia.com/node/76236

DAHA FAZLA HABER OKU