Tarihler 27 Aralık 2019’u gösterdiğinde, Irak’ta neredeyse tüm etnik gruplar arasındaki rekabetin bir düello sahası olan gaz zengini Kerkük’te peş peşe 31 patlama yaşandı.
Irak’ın dört bir yanında faaliyet gösteren ama tüm askeri karar mekanizması İran Devrim Muhafızları’nın dış operasyon birimi olan Kudüs Gücü tarafından yönetilen Haşdi Şabi çatısı altındaki milislerin ateşlediği Katyuşa füzeleri, Kerkük’teki K1 Askeri Üssü’nde bulunan Amerikalıları hedef almıştı.
Bu saldırıda ABD vatandaşı bir askeri müteahhit öldürüldü.
Saldırıda ABD’nin herhangi bir askeri personelinin ölüp ölmediğine ilişkin bilgi ise yok.
Hizbullah Tugayları'nın vurulması
Kerkük’teki saldırının ardından ABD, Haşdi Şabi bileşeni Hizbullah Tugayları’nın 5 karargahını vurdu. ABD’nin saldırısında İran destekli 28 milis hayatını kaybetti.
Saldırının ardından Hizbullah Tugayları’nın başını çektiği Haşdi Şabi grupları, Bağdat’ta Yeşil Bölge’ye girdi ve ABD Büyükelçiliği’ni bastı.
Milislerin, ABD Büyükelçiliği önündeki bekleyişi Haşdi Şabi’nin “dağılın” çağrısının ardından son buldu.
fazla oku
Dünya, tedirginlikle izlediği Bağdat olaylarının bu çağrıyla yatıştığını zannediyordu.
Kerkük’te 31 füzenin patlamasından tam 1 hafta sonra dünya gündemine değiştiren haber yine Bağdat’tan geldi.
İran'ın Ortadoğu'daki askeri politikasını Süleymani yürütüyordu
ABD ordusu, bizzat başkan Donald Trump’ın emriyle İran’ın Ortadoğu’daki askeri politikasının yürütücüsü Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı da olan Hizbullah Tugayları Komutanı Mehdi Mühendis’i hava saldırısıyla öldürdü.
Süleymani suikastı, bölgedeki tansiyonu son yılların zirvesine çıkardı.
Süleymani’nin öldürülmesiyle gözler ABD’nin Irak’taki askeri üslerine çevrildi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
ABD'nin Irak'ta 9 üste 5 bin askeri var
2003 yılında ABD’nin Irak’ı işgal etmesinin ardından ülkeye yerleşen ABD’nin bir dönem ülkede 170 binden fazla askeri vardı.
Trump’tan önceki ABD Başkanı Baracak Obama, askerlerinin büyük kısmını ülkeden çıkarsa da Irak’ta yaklaşık 5 bin asker 9 askeri üste göreve devam ediyor.
ABD askerleri Bağdat’taki Victory ve Taci, Enbar’daki Habaniyye ve Ayn el Esed, Selahaddin’deki Beled, Kerkük’teki K1, Musul’daki Geyyara askeri üslerine konuşlanmış durumda.
Irak Kürdistan yönetimi bölgesinin başkenti Erbil'de ise askeri havaalanı ve Harir Askeri üssündeki 2 farklı noktada ABD askerleri bulunuyor.
Ülkedeki askeri müteahhit ve istihbarat personelinin ise sayısı bilinmiyor.
750 asker daha Irak yolunda
ABD, Irak’taki krizin derinleşme ihtimaline karşı bölgeye 750 ek ABD askeri gönderileceğini açıkladı.
Süleymani’nin öldürülmesinin ardından İran ile ABD arasında yaşanan bu savaşın Irak cephesinde daha da yoğunlaşma ihtimali hiç olmadığı kadar artmış durumda.
Kasım Süleymani’yi hayatlarındaki tek idol olarak gören on binlerce genç militana sahip olan İran yönetimindeki Haşdi Şabi’nin bu saldırının intikamını ABD üslerinden alıp almayacağı merak ediliyor.
"İran'ın hedefinde ABD askerleri olacak"
Süleymani operasyonunun, ABD toprağı sayılan büyükelçilik baskınından hemen sonraya denk geldiğini hatırlatan Prof. Dr. Cengiz Tomar, İran’ın bu suikasta karşı hesabı-kitabı iyi yaparak bir cevap vermesini beklediğini söyledi.
Tomar'a göre İran, kontrol ettiği güçlerle ABD'nin bölgedeki askeri unsurlarını hedef alabilir.
İran'ın bu cevabının Suriye’de, Irak’ta veya Suudi Arabistan’da gelebileceğini ifade eden Tomar, “Kasım Süleymani İran için çok önemli bir figürdü. Hatta Hamaney’den sonraki en önemli isimdi” dedi.
"Süleymani'nin öldürülmesi, Trump - Pentagon ilişkisinin yumuşadığının göstergesi"
Bu süreçten sonra daha büyük bir çatışma hatta savaş riskinin arttığını vurgulayan Tomar, “Kirizin derinleşmesi hem ABD’nin hem de İran’ın işine yarıyor. İran içinde konsolidasyon sağlanıyor ve isyanlar önleniyor. Irak’ta da isyanlar vardı ama bir anda tepki ABD’ye yöneldi. ABD de seçim sürecine girdi. Bu suikast aynı zamanda Trump ile Pentagon arasındaki ilişkilerin yumuşadığını gösteriyor. Bu saldırı daha çok Pentagon tarzı. Tansiyonun yükselmesi iki tarafın da çıkarına, her iki tarafı da içeride rahatlatıyor" ifadelerini kullandı.
Özellikle Irak içinde çatışma ihtimalinin büyük olduğuna değinen Tomar, İsrail'in de bu çatışmalardan memnun olduğuna değinerek, "Çatışmalar daha da bölgesel bir hale gelebilir" uyarısında bulundu.
"ABD, Tahran Büyükelçiliği işgali senaryosunun tekrar etmesini istemedi"
Prof. Dr. İlter Turan da Süleymani suikastının, ABD Bağdat Büyükelçiliği’nin işgal girişiminden sonra meydana geldiğine dikkat çekti.
Turan, “Büyükelçilik işgali Tahran’da denenmiş ve başarılı olmuştu. Muhtemelen ABD, İran’ın bu senaryoyu tekrar uygulayabileceğini düşündü ve cevap verdi” şeklinde konuştu.
Kasım Süleymani’nin kaybı esas itibariyle gerek Irak’ta gerekse de Suriye’de İran’ın Şii milisleri organize etme faaliyetine önemli bir darbe vuracağını belirten Turan, “İran buna karşılık verme eğilimindedir ama bu karşılığın büyük bir çatışmaya yol açacak, İran’ı daha büyük bir saldırıya muhatap kılacak ölçüde olması beklenmemeli. İki ülke arasındaki sorunlar devam edecektir. ABD İran’ın bölgede nüfuzunu daha fazla genişletmesine karşı koymaya devam edecektir” ifadelerini kullandı.
"Bölgesel bir savaşa dönüşmez"
Turan, Haşdi Şabi milislerinin Irak’taki ABD askerlerine karşı büyük çapta bir saldırı başlatıp başlatmayacağına ilişkin soruya şöyle cevap verdi:
Haşdi Şabi’nin şu anda başka gündemleri de var. Irak içinde zaten İran nüfuzuna karşı bir hareketlilik söz konusu. Haşdi Şabi’nin müdafaaya çekildiğini söylemek mümkün. Bu çerçevede Amerikalılara karşı bazı girişimlerde bulunacakları söylenebilir ama Amerikalılar da zaten bu biliyor bu nedenle Amerikalıların son derece tedbirli davrandıklarını ve her hamleye misliyle cevap vereceklerini belirtmekte fayda var. Haşdi Şabi’nin ülkede kendilerine göre kışlaları, tesisleri var. Bu suikastın krisi daha büyük bir bölgesel savaşa evireceğini zannetmiyorum.
Independent Türkçe
© The Independentturkish
